Zoekende naar ouderwetse roepnamen die mogelijk weer ingezet zouden kunnen worden als 21e eeuwse babynaam, vond ik een aantal Oost-Groningse schoolkinderen.
Ze zijn allemaal zo’n beetje tussen 1940 en 1950 geboren, dus net voordat rond 1960 allerlei nieuwerwetse voornamen in beeld kwamen.
Als je naar de officiële toplijsten uit die periode kijkt, heet ‘iedereen’ Johannes, Hendrik, Cornelia of Catharina, maar in het dagelijks leven waren de roepnamen een stuk kleurrijker.
Typisch Trijntje
Veel namen werden natuurlijk ook in de rest van Nederland gegeven, maar sommige namen zijn toch wel heel typisch voor de provincie Groningen.
Trijntje bijvoorbeeld komt relatief veel voor in het noorden des lands. De bekendste Trijntje, zangeres Trijntje Oosterhuis (wiens achternaam is ook heel Gronings is) is overigens net als haar vader Huub in Amsterdam geboren. Kan gebeuren.
De vet gedrukte namen kwamen meer dan eens voor.
Roepnamen voor meisjes in Oost-Groningen, circa 1945
- Aaltje
- Alie
- Anneke
- Annie
- Antje
- Attie
- Be
- Berendiena
- Dieneke, Dineke
- Edie
- Emmie
- Froukje
- Gesie
- Geziena
- Greetje
- Grietje
- Hennie
- Ina
- Katrientje
- Klaziena
- Lammie
- Lies
- Margreet
- Marta
- Martje
- Meta
- Mina
- Mineke
- Nini
- Oktje
- Rie
- Rika
- Sisi
- Stien
- Teupje
- Thea
- Tieske
- Tineke
- Tjaakje
- Trees
- Trijn
- Trijntje
- Trui
- Willie
- Wilma
Namen als Geziena en Klaziena lijken geheel uit het Nederlandse namenlandschap te zijn verdwenen, maar voor andere namen is hoop. Meisjes die anno 2011 Trui of Trees als roepnaam krijgen, hebben gewoon superhippe ouders. Net als de ouders van Fien en Puck, toen die hun dochters zo noemden, begin jaren ’90.
Maar zo zie ik ook wel het potentieel in van Be, Edie (andere associatie: Desperate Housewives), Emmie, Ina, Lies, Marta, Mina, Nini, Rie, Rika, Stien, Tieske, Trijn of zelfs Willie.
- Abel
- Abeltje
- Aries
- August
- Ben
- Berend
- Derk
- Dikkie
- Dirk
- Doewe
- Douwe
- Egbert
- Edo
- Eppie
- Evert
- Fokko
- Freerk
- Geert
- Gerardus
- Geuko
- Haijo
- Hans
- Harm
- Henk
- Ibeling
- Ienko
- Jacob
- Jan
- Johannes
- Kasper
- Klaas
- Koos
- Lammert
- Piet
- Reinder
- Reint
- Remmert
- Roelf
- Roelof
- Siebold
- Sijzo
- Wubbo
Jongensnamen lijken altijd wat minder snel te verouderen dan meisjesnamen. Bovenstaande namen – op een aantal van die kenmerkende maar zeldzame Groningse -o namen na – komen dan ook nog redelijk bekend voor.
Abel is een jongensnaam die alweer flink in populariteit aan het stijgen is: met August, Berend, Derk, Douwe, Edo, Jacob, Klaas, Koos, Piet, Reinder, Reint, Roelf en Roelof kan ik me dat ook best voorstellen.
Ko & Co
Alleen Remco/Remko heeft begin jaren ’70 in het hele land een hoop aanhangers gehad, maar verder bleven de Eelko’s, Feiko’s, Fokko’s, Heiko’s, Hilko’s, Okko’s, Popko’s, Sikko’s en Tjakko’s toch vooral in Groningen geboren worden. Iemand gecharmeerd van deze oergroningse namen?
Er staan eigenlijk best leuke namen tussen!
Emmie, Lies, Marta en Tieske vind ik geweldig.
Net als Douwe, Edo en Haijo!
De jongensnamen hebben een wat langere houdbaarheidsdatum zo te zien. Daar zit best veel tussen naar mijn smaak (Jan, Douwe, Haijo, Abel, Derk, Geert)
Bij de meisjes vind ik eigenlijk alleen Meta en Emmie leuk.
Dit zijn inderdaad veel namen uit Groningen. Ik woon daar ook en deze namen kom ik dan wel vaak tegen. Er zitten enkele namen tussen die nog wel leuk zijn zoals Emmie en Nini. De rest vind ik wel te ouderwets en een beetje saai.
Edo en Fokko zijn wat mij betreft voorgoed verpest door hans teeuwen, maar ik vind eelko wel erg leuk. In een heeeel oud kinderboek ken ik nog de naam Taco, ook fantastisch!
Met Oost-Groningse roots en een Tammo als geliefde ben ik natuurlijk voor! ’t Is allemaal wat ouderwetsig, maar ik loop echt wel warm voor die o-namen, en iets als Antje, Martje, Siebold etc. is toch ook best leuk. Ik ben daar zelf niet opgegroeid, maar ik zie de namen van de generatie voor mij en die daarvoor erin terug.
De bijzonderste namen die ik uit die contreien ken, zijn trouwens Aeilco, Hommo en Cunera (m/m/v), niet allemaal even bruikbaar buiten Finsterwolde. En erg mooi zijn Wolter en Liefke.
Mijn familie heeft ook roots in Oost-Groningen. Veel bekende namen in de lijsten, Abel, Roelf, Jakob. Niet in de lijst maar hierboven genoemd,Hommo en daarnaast ook nog Rikste en Engel, nog steeds allemaal klinkende namen in onze familie, ook bij de jongsten!
Over Oost-Groningse voornamen schreef Derk Sibolt Hovinga het volgende gedicht (de Adrillenmarkt is een jaarlijkse markt in Winschoten):
Noar ‘t Adrillenmaart in Winschoot
‘k Zag hier Toatje, Jaantje, Miene, Ete, Petje, Betje,
Biene, Hero, Willem, Derk en Pait,
Haiko, Knelies, joa wel nait.
Tammo, Egbert, Ontje, Oarend, Oaries, Steven,
Barrelt, Boarend, Gepke, Tjokje, Renske, Fiene,
Tunnies, Tjoaben en Tebine.
‘k Zag doar Sieje, Aifke, Trienus, Doato, Alie,
Erriet, Tienus, Ake, Bene, Baals en Drewes, Bedde,
Berthoa, Biefke, Sewes, Iesbraand, Bront en Fiebo,
Bronno, Etto, Dodde, Halbe, Onno, Aantje ook,
neegn moal wedevraauw, mit aarm Remt in onnertrouw.
Apmoal mit heur Grunneger noamen,
Doar ze zok nooit veur schoamen,
Al wil gounent tels verdraiten,
net as ‘t veurgeslacht te haiten.
Gounent binnen nait meer blied
mit ‘n noam oet opa’s tied;
Gounent vinnen dat te min,
hebben ‘t hoger in het zin.
Jaantje en Aantje van op Diek
binn nou Jeanne en Angelique.
Moar hier op ‘t Adrillenmaart
is van ‘t lu nog haildaal swaart,
dei zok veur heur olle noamen
op zien Grunnegers nait schoamen.
Geweldig dat de naam Fiene dus al in dit gedicht voorkomt! Toch niet zo’n heel erge ‘verzonnen’ modenaam dus.
Deze namen worden vast een hit. Ik vindt al die -o namen nu ik er over nadenk precies de goede mix tussen oerhollands en kak hebben.
Taco is geloof ik al geadopteerd door de grachtengordel, nu de rest nog!
Toch denk ik dat Sjabbo weinig potentie buiten de provincie heeft…
Davina heeft gelijk; er zit zeker wat kakkineuze potentie tussen. Neem Halbe; die zie je zó voor je als voorzitter van de Nederlandse bank over 45 jaar. En Hero zal denk ik ook meeliften op de hernieuwde belangstelling voor de film All Starts. Ik zet mijn kaarten op Halbe en Hero. (moet alleen Hero Brinkman niet al te vaak met een beschonken neus voor de camera’s van Nieuwspoort meer verschijnen, anders patjepeet hij de naam alleen maar)
Ik kom zelf uit Drenthe, is ook wel een blog aan te wijden
Aaltina, Lammechina, Dolphina, Jannechien en zo kan ik best nog ff doorgaan en dit zijn allemaal namen van 40-igers en 50-igers in mijn directe omgeving. Geen aanrader, dat geef ik toe maar wel leuk;-)
Wat leuk, die namen. Nu ben ik benieuwd naar de andere provincies.
Mijn oma uit Uithuizermeeden heette Welmpje of Welmtje, ik heb een tante Widy, een tante Hil en mijn moeder heet Greetje Eltina. Ik moet zeggen
dat ik Greetje wel schattig vind klinken. Mijn moeder is trouwens in de klas
bekend als “juffrouw Geertje”: Op de basisschool zijn kinderen goed in rijmen…
Zelf heb ik als derde naam Stientje, en dat vind ik eigenlijk vele malen mooier dan mijn voornaam Melanie.
L.S.,
In uw lijst van jongensnamen komt ook de naam Ibeling voor als oude Oost-Groningse naam.
Mijn geboortenaam ie Ibeling en ik ben al een tijdje op zoek naar de betekenis en waar deze naam nog voorkomt.
Ik zie uw reactie met belangstelling tegemoet.
Bij voorbaat hartelijk dank.
Met vreindelijke groeten,
Iep Meijer
edzo, uipko, anne
hoi
de naam van mijn man zie ik er niet tussen staan: fonnie
Ik mis mijn eigen naam nog: Eltjo. In Groningen wereldberoemd, in de rest van het land totaal onbekend.
Ik mis Suine in de lijst.