In Amerika zijn Julia-namen op hun hoogtepunt – en in Nederland ook, hoewel het eind hier in zicht lijkt.
We hebben hier ruim twintig populaire meisjesnamen die van Julius (‘de jeugdige’) afstammen, waarvan Julia, Julie, Juul en Juliëtte/Juliette verreweg het meest voorkomen. In de Verenigde Staten zijn ook Julianna, Julianne en Julissa in trek.
Wie dragen er Julia-namen?
Zo’n 1,5 procent van de meisjes draagt tegenwoordig een Julia-naam als eerste voornaam. Die populariteit is eigenlijk pas vrij recent ontstaan, zo halverwege de jaren tachtig, toen actrice Julia Roberts onze harten veroverde in Mystic Pizza. De afgelopen vijftien jaar kregen jaarlijks meer dan duizend meisjes zo’n naam.
Populariteit meisjesnaam Julia, Juliette, Julie en andere varianten (afbeelding: Meertens Instituut)
In 2012 werden de populairste Julia-namen, namelijk Julia, Julie, Juliëtte/Juliette minder vaak gegeven dan in 2011. Er zit wel groei in de wat stoerdere meisjesnamen, zoals Juul, Jula en Giulia.
Er is een aantal minder gebruikte namen in omloop, die een mooi alternatief vormen voor de populaire topnamen als je erg van de ju-klank houdt. Wat bijvoorbeeld te denken van Giuletta, Jools, Jule, Jules, good old Juliana, Julin, Julot, Juultje, Sjuul, Sjuulke, Yulia, Yulin?
Jongensnamen van Julius
Sinds Julian in Goede Tijden Slechte Tijden voorbij stoomde, hebben Nederlandse ouders deze ietwat softe naam helemaal ontdekt.
Ook zijn chiquere evenknie, Julius, en het hippe neefje, Jules, zijn niet meer uit de kinderdagverblijven weg te denken.
Populariteit jongensnaam Julian, Julius en Jules (afbeelding: Meertens Instituut)
Voor wie wil zijn er nog wat jongensnamen in dezelfde sfeer te bedenken: Giuliano, Julan, Juliano, Julien/Juliën, Julyan of Sjuul. Maar dat zijn voor de liefhebber natuurlijk geen échte alternatieven.
Is Ezra nou een meisjesnaam, of toch een jongensnaam?
Ouders vallen voor het zachte karakter (beginnend en eindigend met een klinker) van deze toch wel stoere naam. Het praktische antwoord is: allebei.
Maar… als je de correcte spelling wil meegeven, dan is Ezra een van oorsprong joodse jongensnaam, terwijl Esra een Turkse meisjesnaam is.
Steeds meer Ezra’s zijn een meisje
Esra doet erg denken aan Esther, Estelle, Nora, Tara, dus daar blijven jongensouders vanzelf al wat verder vandaan. Slechts 6 procent van de Esra’s is een jongetje.
Maar de Z is óók al zo’n vrouwelijke letter en niet vergeten hippe letter (Charlize, Doutzen, Inez, Liz, Liza, Lizzy, Suze, Thirza, Zara, Zoë), dus het is niet heel vreemd dat ouders steeds meer neigen naar Ezra-met-een-z. Bijna een kwart van Ezra’s is tegenwoordig een meisje.
jongens
meisjes
Esra
134
1.990
Ezra
1.315
381
Frequentie van de voornamen Esra en Ezra (bron: Meertens Instituut)
Betekenis
Esra is een populaire naam in Turkije en ook onder Nederlandse Turken, hoewel de frequentie voor nieuwe baby’s afneemt. Tussen 1990 en 2000 werden soms wel 100 Nederlandse meisjes per jaar Esra genoemd. De laatste jaren zijn dat er jaarlijks minder dan vijftig.
Volgens Wikipedia is Esra (al Isra) “een soera in de Koran, waarin wordt verteld over de reis van Mohammed waarbij hij de Koran ontving.” Ik vond verschillende betekennissen terug, van ‘sneller’ tot ‘reis door de duisternis’.
Esra was in de jaren negentig een redelijk succesvolle meisjesnaam (afbeelding: Meertens Instituut)
Ezra op zijn beurt betekent in het Hebreeuws ‘hulp’. Hij was de schrijver van het naar hem genoemde boek in de Hebreeuwse Bijbel.
De naam wordt allang niet meer alleen aan joodse jongens gegeven, maar is net als ‘broertjes’ Levi, Noah, Joël, Aron en Boaz is Ezra een seculiere ‘klinker-modenaam’ aan het worden. Vorig jaar kreeg bijna 2 procent van alle Nederlandse jongens een van deze voornamen.
Enkele tientallen jongens per jaar worden tegenwoordig Ezra genoemd. De bescheiden opmars begon toen acteur Ezra van Groningen (1970) in 1998 een rol kreeg als Ralph Seebregts in de inmiddels ter ziele gegane soap Goudkust.
Joodse jongensnamen als Aron, Boaz, Ezra, Joël, Levi en Noah worden steeds populairder (afbeelding: Meertens Instituut)
Presentatrice Tess Milne (foto: wikiportraits via Wikipedia)
Hoera! Er gebeurt weer wat op de namenlijsten. Of, laat ik wat specifieker zijn: bij de meisjes.
Schijnbaar vanuit het niets is daar ineens Tess, een naam die vanaf de vroege jaren tachtig rustig aan populairder werd, om twintig jaar later ineens een vlucht te nemen.
Waarom Tess?
Tess is een naam die prima past in de kort & stoertrend die al tijden aanhoudt. Toch komt deze meisjesnaam al een jaar of dertig voor in Nederland. De ouders van de eerste meisjes met de naam Tess waren waarschijnlijk geïnspireerd door de gelijknamige film uit 1979, met in de titelrol de mooie actrice Nastassja Kinski.
In 2005 vertegenwoordigde de toen 13-jarige zangeres Tess Gaerthé Nederland in het Junior Songfestival, haar voornaam daarmee nog wat meer in de kijker spelend.
In dat jaar begon NET5 bovendien met het uitzenden van de Australische serie McLeod’s Daughters, dat kon rekenen op een fors aantal kijkers in de groep aanstaande en jonge moeders. Een van de twee zussen in de hoofdrol is Tess (de andere heet Claire).
Op het hoogtepunt van de Tess-stijging, tussen 2008 en 2010, speelde actrice Nathalie Edwardes de rol van dokter Tess Lindeman in de inmiddels ter ziele gegane soap Onderweg naar Morgen.
Maar waarom Tess dit jaar ineens zo populair werd? Dat heeft, vrees ik, alles te maken met presentatrice Tess Milne (1988). In 2010 en 2011 werkte ze voor TMF en MTV, maar vorig jaar stapte ze over naar de hoge kijkcijfers van SBS6.
Daar deed ze met Gerard Joling voor een miljoenenpubliek verslag van de verpletterende activiteiten van BN’ers in Sterren Springen en Sterren Dansen op het IJs. Bij RTL5 dartelde ze als ‘Mooiste vrouw van Nederland’ (aldus FHM) bovendien rond op de witte stranden van Expeditie Robinson.
Er zullen maar weinig ouders zijn die zeggen dat ze hun kind vernoemd hebben naar de blonde presentatrice, maar haar geregelde verschijning op televisie zal best iets hebben geholpen.
Populairste babynamen 2013 (eerste kwartaal)
rang
meisjes
jongens
1
Tess
Daan
2
Emma
Bram
3
Julia
Finn
4
Sophie
Luuk
5
Saar
Sem
6
Lisa
Lucas
7
Anna
Levi
8
Sara
Milan
9
Mila
Thijs
10
Lieke
Noah
11
Fleur
Stijn
12
Isa
Jesse
13
Eva
Tim
14
Fenna
Ruben
15
Lotte
Jayden
16
Zoë (‘nieuw’)
Julian
17
Lynn
Lars
18
Elin (nieuw)
Thomas
19
Noa
Gijs (‘nieuw’)
20
Roos
Max
eruit
Sanne, Sarah
Liam
. Bron: Sociale Verzekeringsbank 2013
Andere voornamen om in de gaten te houden
meisjesnamen
Zoals al eerder gezegd: kijk uit voor de gecombineerde populariteit van Evi+Evy+Evie, maar ook met Saar+Sara+Sarah.
Ook de snelle stijging van met name Mila – maar ook Elin en Fenna – is iets om in de gaten te houden als je het belangrijk vindt dat je dochter niet met drie naamgenoten op de crèche belandt.
jongensnamen
Snelle stijger Bram is onverminderd populair, hoewel Daan het nog even volhoudt op 1. Vermijd Daan, Luuk, Bram en consorten als je niet op zoek bent naar de Jeroen en Martijn-combinatie van de jaren ’10.
De wat waterige jongensnaam Finn beleeft dit jaar een revival – vier jaar geleden was ‘ie al op zijn retour, maar blijkbaar hebben nieuwe ouders de houdbaarheidsdatum wat verlengd.
jut&jul
De meest voor de hand liggende zus-broercombinatie van 2013 is natuurlijk Tess & Finn, of Tess & Lynn voor twee zusjes. Niet doen, als je het mij vraagt.
In het overzicht van populairste jongensnamen ontbreken steevast de namen uit islamitische culturen, terwijl 1 op de 15 baby’s in 2012 een of twee ouders uit bijvoorbeeld Turkije of Marokko heeft.
Dat komt natuurlijk grotendeels omdat het om een heel diverse groep ouders gaat, die ieder uit hun eigen namenvoorraad putten. Het maakt nogal een verschil of je voorouders Turks, Koerdisch, standaard-Arabisch, Marokkaans-Arabisch of Berbers spraken.
In de serie ‘ongerelateerde feiten’: Je moet 10.000 kilometer rijden om van Amsterdam naar Rabat naar Ankara en weer terug te rijden. Afbeelding: maps.google.nl
Doordat een aantal van deze talen alleen mondeling wordt overgeleverd, is het voor jonge Nederlandse ouders met een Turkse of Marokkaanse achtergrond nogal eens lastig om te bepalen hoe de naam van hun kind in het Nederlandse bevolkingsregister ingeschreven zou moeten worden. Dat zorgt voor veel verschillende schrijfwijzen van de in wezen zelfde naam.
Ik ben benieuwd hoe het de komende jaren gaat lopen met de lijst met toegestane namen (bijna 900 voor meisjes en ruim 1.100 voor jongens) die het Marokkaanse consulaat in het verleden ter consultatie (in de praktijk: ter verplichting) bij Nederlandse burgerlijke standbalies deponeerde. Na protesten zijn die lijsten verdwenen, maar moeten ouders die hun kinderen Marokkaanse huizen of spaartegoeden willen laten erven nog altijd voor een Marokkaanse naam kiezen.
Turkse en Marokkaanse jongensnamen in de Nederlandse top 100
Zonder de verschillende spellingen bij elkaar te tellen, halen alleen Mohamed (plaats 58), Mohammed (plaats 83) en Rayan (plaats 66) de top 100 van Nederlandse jongensnamen.
Samengenomen zou Mohamed (plus Mehmet, Mohamad, Mohammad, Mohammed, Muhammad, Muhammed, Muhammet) zeker de top 10 van jongensnamen halen. Naast Rayan (plus Rayen, Rayaan, Rayyan) zouden ook Amir/Emir en Sami/Semi/Semih de top 100 halen.
Soapies en dansers inspireren nieuwe ouders
De meeste namen zijn redelijk stabiel gebleven door de jaren heen. Sommige oudgedienden als Ayoub (NL: Job), Ibrahim (NL: Abraham), Samir en Yassin bij de Marokkanen en voormalige modenamen Arda en Batuhan bij de Turken deden het in 2012 echter niet meer zo goed.
Er zijn ook namen die juist in populariteit stegen het afgelopen jaar. De namen Amir en Emir groeiden bij beide bevolkingsgroepen.
Bij de Turken waren Adem (NL: Adam), Miraç, Musa (NL: Mozes), Selim, Semi/Semih en Yigit in 2012 meer in trek. Kersverse ouders voegden bovendien drie (zo goed als) nieuwe namen aan de voorraad toe:
Sinds 2011 strijden twee rivaliserende broers genaamd Kuzey en Güney in de Turkse serie Kuzey Güney (‘Noord Zuid’) om de liefde van de schone Cemre;
Oorspronkelijk afkomstig uit Afghanistan danste de Amsterdamse Meysam Noori zich eind 2011 naar een derde plaats in So You Think You Can Dance;
De niet onknappe (als je van snorren houdt) acteur Onur Tuna is vooral bekend van zijn rol als Sıraç Bakırcı in de Turkse serie Hayat Devam Ediyor (‘Het leven gaat door’).
Amin/Amine, Damin en Maher/Mahir zagen een stijging bij de Nederlandse Marokkanen. En ook hier is het weer de televisie die voor de enige nieuwe naam in het rijtje zorgt. Monsif Bakkali, een piepjonge artiest uit de Bijlmer verschijnt als rapper, zanger en danser in allerlei shows.
123 Populaire jongensnamen voor Turkse en Marokkaanse Nederlanders
Ik heb voor de liefhebbers een lijst samengesteld met alle Turkse en Marokkaanse namen die in 2012 meer dan 10 keer gegeven zijn. NB: + is stijgend, ! is nieuw en – is dalend.
rang
Turks
Marokkaans
2012
1
Mehmet, Muhammed, Muhammad, Muhammet
Mohamed, Mohammed, Mohammad, Mohamad
778
2
Rayen
Rayan, Rayaan, Rayyan
284
3
Emir
Amir
282
+
4
Semi, Semih
Sami
178
+
5
Yessin
Yassin, Yasin, Yassine
158
–
6
Imran, Imraan, Imrane
153
7
Emin
Amin, Amine
146
+
8
Ahmet, Ahmed
Ahmad
118
9
Ali
Ali
102
10
Safouan, Safouane, Safwan
99
11
Enes
Anas, Annass
89
12
Zakaria, Zakariya
89
13
Ibrahim
85
–
14
Youssef, Yousef
85
15
Aymen, Eymen
Ayman
83
16
Hamza
83
17
Bilal
78
18
Miraç, Mirac
75
+
19
Mustafa
Mustafa
74
20
Yunus
Younes
70
21
Ayoub
68
–
22
Mert
58
23
Ilyas
Ilyas
55
24
Ömer
Omar
55
25
Yasser
Yassir
55
26
Marouan, Marouane, Marwan
54
27
Anouar, Anwar
53
28
Abdullah
Abdellah
49
29
Ismail, Ismaïl
46
30
Kerem, Kerim
46
31
Damin
45
+
32
Nasim
Nassim
45
33
Selim
Salim
43
+
34
Soufian, Soufiane
42
35
Wassim, Ouassim
40
36
Kaan
39
37
Naoufal, Naoufel
39
38
Musa
Moussa
37
+
39
Emre
35
40
Arda
34
–
41
Maher, Mahir
33
+
42
Yigit
33
+
43
Badr
32
44
Ensar
31
45
Akram
29
46
Berkay
29
47
Eren
29
48
Jakub
29
49
Deniz
28
50
Furkan
27
51
Kayra
27
52
Taha
27
53
Abdul
Abdel
26
54
Nadir
Nadir
26
55
Eray
25
56
Mehdi, Mahdi
25
57
Yahya
25
58
Aras
24
59
Arman, Armaan
24
60
Hüseyin, Hussein
24
61
Redouan
24
62
Siraç
24
!
63
Walid
24
64
Zayd, Zaid
24
65
Cem
23
66
Emirhan
23
67
Rayhan, Rehan
23
68
Umut
23
69
Kenan
22
70
Miran
22
71
Ashraf
Achraf
21
72
Issam
21
73
Kuzey
21
74
Reda
21
75
Tarik
Tarik
21
76
Hasan
Hasan
20
77
Mete
20
78
Talha
20
79
Adem
Adam
19
+
80
Junayd, Junaid
Junaid
19
81
Alperen
18
82
Ilay
18
83
Malik
18
84
Reza
18
85
Atilla
17
86
Baran
17
87
Faris
17
88
Isa
Isa
17
89
Louay, Luay
17
90
Melih
17
91
Nadim
17
92
Rida
17
93
Danial, Danyal
16
94
Onur
16
95
Chahid
15
96
Erdem
15
97
Said
15
98
Halil
14
99
Idris
Idris
14
100
Meysam
14
!
101
Zinedine
14
102
Suleyman
Soulayman
14
103
Berke
13
104
Fatih
13
105
Milad
13
106
Samir
13
–
107
Ammar
12
108
Anil
12
109
Ayaan
12
110
Monsif
12
!
111
Nizar
12
112
Osman
12
113
Saifeddine
12
114
Ayaz
11
115
Batu
11
116
Batuhan
11
–
117
Güney
11
!
118
Harun
11
119
Kemal
11
120
Khalid
11
121
Koray
11
122
Sabir
11
123
Salih
11
Hoort er nog tussen in het rijtje Turkse namen: Can (20 keer in 2012)
Oproep
Omdat ik werkelijk geen enkele kennis heb van de diverse talen, is het onderscheid tussen beide landen met behulp van niet al te betrouwbare websites gemaakt.
Verbeteringen zijn nu nog meer dan anders welkom!
Aanvulling 1 februari 2013: Dank voor al jullie reacties, ik heb een heel aantal namen gewijzigd en aangevuld!
UPDATE 14 januari 2014: Vajèn is (voorlopig) een blijvertje.
In 2012 werden 174 meisjes Vajèn genoemd, tegen 140 in 2013. Toch stéég de naam van de jonge zangeres in populariteit, dankzij de enorme hoeveelheid varianten.
Ouders kozen het afgelopen jaar niet alleen voor de oorspronkelijke spelling, maar ook voor Fayenne (70 meisjes), Fayèn (53), Vayèn (41), Fayen (35), Vayen (28), Vayenne (24) en nog eens 25 andere al dan niet prachtige verzinsels (Vayénne, Fajenne en het wellicht wat vergezochte Fayeanah).
Al deze spellingen bij elkaar geteld, zou Vajèn – tussen Noa en Sanne – net het staartje van de Nederlandse top 20 van 2013 halen! Toch opmerkelijk voor een naam die in 2011 (het jaar vóór de eerste The Voice Kids) met 9 verschillende spellingen slechts 12 keer voorkwam in Nederland.
Britney Spears bracht in 1999 Baby One More Time uit (afbeelding: iTunes)
23 januari 2013: Behalve hun zangkwaliteiten hebben zangeressen Britney en Vajèn maar een ding gemeen: de snelle populariteit van hun voorheen onbekende voornaam. Gaan hun namen langer mee dan hun carrières?
Ik ben het onderwerp eigenlijk al weer zat, maar voor de geschiedschrijving dan toch nog even over Vajèn.
Sommige van jullie hadden dé naam van 2012 begin vorig jaar al als favoriet gespot. Zangeres Vajèn van den Bosch zou uiteindelijk runner up worden in The Voice Kids, wat zorgde voor een ongekende populariteit van haar voorheen obscure naam.
Namenfans wisten het al
Toen jullie er in de zomer verschillende in je omgeving tegenkwamen en er in de herfst van 2012 een NRC-Vajèn én een ‘bekende’ Vajén werden geboren, wisten we zeker dat er een trend was.
Vajèn van den Bosch in 2012: Show me Heaven (afbeelding: iTunes)
Jullie voorspelling is uitgekomen: er zijn geheel vanuit het niets 174 meisjes Vajèn genoemd. Als je er de bizarre hoeveelheid (40!) alternatieve spellingen/varianten bij optelt (van Fayenne tot Fayénn), zijn het er maar liefst 431. Dat is, tussen Zoë en Evi in, voldoende voor een plek in de top 25 van meisjesnamen.
En dan is er in 2012 nog een eenzaam jongetje genaamd Vajèn, dat altijd zal moeten uitleggen dat hij geen meisje is.
Vajèn over haar voornaam
De aanstichtster zelf zegt in een interview met Vernoeming haar naam en de aandacht ervoor “wel leuk” te vinden. Haar moeder wilde graag een originele naam voor Vajèn, omdat ze zelf Monique heet en altijd met naamgenoten in de klas zat.
Ik vrees dat de inspiratie in huize Van den Bosch daarna op was, want haar jongere zus heet Venna. In dit verband toch toevallig dat Fenna (met een F) de tweede snelst stijgende naam van 2012 is.
Blijft Vajèn?
Of Vajèn een blijvertje is, betwijfel ik. Kijk eens wat er gebeurde met Britney, een voormalige méga-modenaam, die ook zo duidelijk met een beroemdheid verbonden is:
De kort & stoervariant van Britney, Britt, die in dezelfde tijd populair werd, bleek veel langer houdbaar. Maar ook daar – net als tijdens Britneys haarafscheeracties – bleek negatieve publiciteit de doodsteek voor het aantal kinderen dat Britt genoemd wordt.
Ouders van vers kroost houden er niet zo van om ‘hun’ naam in de Playboy terug te zien. Britt was al niet meer zo in trek, maar in 2012 was het een van de allersnelst dalende meisjesnamen. In 2011 kreeg ze er 319 naamgenoten bij; in 2012 waren dat er nog maar 138. Ofwel: meer dan gehalveerd.
Modenamen hebben alleen kans om hun initiële populariteit te overleven als de naam redelijk ‘neutraal’ is (en dat is Vajèn niet), of als een persoon aan wie zo’n naam direct gelinkt is positief in het nieuws blijft. En daar zal de beroemde Vajèn de komende jaren voor moeten zorgen.
