Voornamelijk ♥ alles over voornamen
de voornamenexpert
Wat gaat het worden? Een populaire babynaam als Lotte of Ruben? Een stoere korte naam als Britt of Sem? Een zachte naam als Mirthe of Milan? Of toch maar een kaknaam als Rosalie of Duco? Echt origineel ben je met een naam die pas over twintig jaar weer in de mode zal zijn: noem je kind Karin of Ronald!
Met een top 10 naam als Thijs of Lotte kan het natuurlijk al snel gebeuren dat er meerdere kinderen in je omgeving zijn met dezelfde naam als jouw kind.
Maar als een kind uit de kleuterklas van je zoon een broertje krijgt met dezelfde (redelijk) unieke naam: vind je dat vervelend, of zie je het als compliment voor jouw uitstekende naamsmaak?
[poll id=”19″]
(Smeuiige verhalen over gestolen namen worden zeer op prijs gesteld in de reacties.)
In Nederlandse meisjesnaamliederen wordt luidkeels de liefde verklaard aan Maria, Suzanne of Rosanne. Bij de mannen moeten we het een tikje prozaïscher doen met odes aan Jan, Johnny en Jantje.
Over ooms, dokters en vaders wordt sowieso veel minder gezongen dan over onbereikbare mooiste meisjes van de klas en suikertantes. Liefst 1.050 Nederlandstalige liederen met een meisjesnaam in de titel, tegen ruim 600 jongensnaamliedjes, aldus Wikipedia.
Zwarte Piet, Peter en Joep
Tussen liedjes die eenvoudigweg Bartje of Benny getiteld zijn, vinden we gezangen als: Tony, de zieke pony; Walter, ballade van een goudvis; Jo met de jojo en natuurlijk het onvergetelijke Zwarte Piet ging uit fietsen (toen klapte zijn band).
Het verband tussen een voornaam en een liedje is soms té sterk, zoals bij (Zwarte) Piet. Als iemand zich voorstelt als Peter hoor ik dankzij Neerlands Hoop Peteeeeeeer, ik ben verliefd! Zo moet ik ook altijd gniffelen als mensen hun kind Joep noemen; ik zie gewoon André van Duins verongelijkte schouders Ik ben Joep Meloen, kan ik er wat aan doen? ophalen.
Jan, Johnny en Jantje
Zoals Maria de meest bezongen Nederlandse vrouw is, zo is Johannes de populairste man in het Nederlandse lied. Dat wil zeggen: over voluit-Johannes vraagt men in de kerk Johannes, wat moeten wij doen? De Johannes van Youp van ’t Hek is “enigszins gestoord” en die van (daar is hij weer) Drs. P. verloor zijn hoofd dankzij de danskunsten van verleidster Salomé.
Populairder zijn de vele afleidingen: Jan, Johnny en Jantje bezetten de top 3 van meest bezongen mannennamen. De rest van de toplijst ziet er met namen als Ali, Arie, Bassie, Henk, Kees, Piet en Willem al even no nonsense uit.
Bruikbare jongensliedjesnamen
Niks mis met Jan of Johnny, maar er is meer! Voor roepnamen als Abraham, André, Bernhard, Rudy of Wilhelmus is het misschien nog wat vroeg, maar wat vind je van de volgende “oude mannennamen” uit Nederlandse liedjes?
Onderstaande jongensnamen uit liedjes klinken iets meer van ‘nu’, maar dat is geheel voor discussie vatbaar. Graag zelfs!
Vul jij Rosanne, Suzanne en Annabel ook meteen aan met “Ik weet dat er heel veel mannen zijn”, “Ik ben stapelgek op jou” en “Het wordt niets zonder jou”?
(Gefeliciteerd! Je bent waarschijnlijk ergens tussen 1965 en 1995 geboren. Maar daar gaat het vandaag niet over.)
Ik dook eens in de lijst van Nederlandstalige liedjes met een meisjesnaam in de titel.
De ruim vijfhonderd namen van de meer dan duizend liedjes lopen uiteen van Alida, zaten we nou maar in Afrika tot vondsten als Brief van een ongehuwde moeder aan Koningin Wilhelmina bij de geboorte van Prinses Juliana. Dat laatste lied werd gezongen door Jasperina de Jong, die ons ook verblijdde met Sybille, de laatste stripteasedanseres:
Er zit nog altijd brood / In het beschaafde bloot.
Maria en andere ouderwetse namen
Veruit de meest gebruikte meisjesnaam in het Nederlandse lied is – hoe verrassend – Maria. Liefst 37 artiesten zongen haar toe, aangevuld met Marie op de tweede plaats, Marijke op de vierde en verderop vele afleidingen als Marietje, Mary, Mariandel, Marie-Louise, Marianneke.
Een flink aantal namen is inmiddels zo goed als uitgestorven: Alie, Anja, Ankie, Annie, Ans, Bea, Bep, Betty, Dina, Elsje, Greetje, Henny, Jo, Joke, José, Lien, Mieke, Mien, Nel, Sien, Thea, Tineke, Toos en Trees. Dat rijtje namen zie ik niet zo heel snel terugkomen, zelfs niet in de huidige retrotrend.
Tantenamen
Nederlandse artiesten houden ongetwijfeld van hun moeder, maar hun tantes zijn minstens zo belangrijk, afgaande op de songtitels. Het zijn ook echt tantenamen: Tante Alida; Tante Cato; Tante Emma; Tante Greet, ik ken d’r; Ou Tante Koba; Tante Lien; Tante Mien, mag ik je poesje even zien; Tante Toos hielp ome Henk als typiste (en dan weet je het wel).
Niet te vergeten: Tante Constance en tante Mathilde van Drs. P!
Tante Constance en tante Mathilde
woonden eendrachtig en knus bij elkaar
Een was hardhorend, de andere brilde.
In doorsnee waren zij zeventig jaar.In Overveen
telden zij hun dagen bijeen
niet meer zo coquet als voorheen,
maar nog altijd flink ter been.Bron: Lyrics63.com
Hedendaagse muzes
De derde populairste naam in de lijst van meest toegezongen Nederlandse dames is… Anita. Ook voor deze en veel andere hitnamen van de naoorlogse jaren is het te vroeg voor een terugkeer. Annemarie, Barbara, Carolien, Christine, Cindy, Claudia, Jacqueline, Jenny, Linda, Marjolijn, Marleen, Monica, Sonja, Sylvia: ze waren ooit muzes van tientallen Nederlandstalige artiesten.
Tegenwoordig moeten zij dames als Alisha (Grad Damen), Deveny (de snelst stijgende naam van 1995 dankzij een hit van Marc Daniëls) en Esmee (let op: een prostituee – Acda & De Munnik) voor laten gaan.
Deze klassiekers in de lijst zijn nog altijd erg populair (of zijn dat recent geweest), of hebben potentie verder te groeien:
Ik had hier ook graag Edith, Margo en Olga opgenomen, maar iets zegt me dat daar de tijd nog niet helemaal rijp voor is.
Zit er nog een klassieke, uitgestorven, ouderwetse, jaren zestig of jaren nul-naam tussen die jou in badkamergeschal doet uitbarsten?
Esmee of Esmée, Lois of Loïs: er is al genoeg over geschreven in onder meer de ultieme spellinggids, de variantenlijst en een overzicht van rijke en arme spellingen.
Maar we hebben nog niet bekeken hoe je omgaat met verschillende spellingen binnen een gezin.
Is het logisch om je dochter Kimberly te noemen als je al een Jeffrey hebt? Of ligt Kimberley-met-ey dan meer voor de hand? En zusjes Frederique en Amélie: staat dat lelijk, of moeten mensen het gewoon lekker zelf weten en kiezen voor de meest voorkomende variant?
Een lezeres stuurde me de volgende mail (met toestemming gepubliceerd):
Ik heb een kleine Zoë thuis en nou is de favoriete meisjesnaam van mijn man Sienna. Ik ben bang dat als we Sienna schrijven, dat het raar is dat Zoë wel een trema heeft. En ik ben bang dat als we Siënna schrijven, dat het lijkt alsof we de naam hebben gekozen omdat het ook een trema heeft. (…) Altijd lastig een naam kiezen!
Ze voegt later toe:
Dan gooi ik ook nog even Vienna/Viënna in de mix. Deze naam zag ik laatst op je site en deze wordt ook nog eens 50/50 gespeld. (Ik zou zelf Viënna kiezen, hadden we niet al een Zoë, zo lijkt het minder naar Wenen vernoemd…)
De vraag
Kortom: als je al een kind hebt met een naam met een trema, is het dan teveel om een tweede ook een trema-naam te geven, of juist aan te bevelen?
Wat vinden jullie? Ken je voorbeelden van broers en zussen met gelijksoortige, maar ‘verschillend gespelde’ namen? Wat heeft jouw voorkeur?
Een paar jaar geleden doken ze ineens overal op, jongetjes genaamd Valentijn.
Terwijl de meeste van hun generatiegenoten het moeten doen met een stoere/korte naam, kozen hun ouders tegen de stroom in voor een romantische hockeynaam.
Natuurlijk is Valentijn prima af te korten tot Tijn, zodat hij toch mee kan in de stroom van kinderen die Tim, Thijs of Tijmen heten.
Valentijn kwam tot de late jaren zestig maar een enkele keer voor in Nederland en is de afgelopen twintig jaar verworden tot doorsnee jongensnaam.
Op het hoogtepunt in 2010 werden ruim 170 jongens Valentijn genoemd; in 2011 waren het er naar schatting zo’n 20 minder.
Oorsprong
De naam is afgeleid van het Latijnse ‘valens’, wat volgens het Meertens Instituut zoveel betekent als ‘sterk, gezond, invloedrijk‘. Geen slechte betekenis dus.
Sint Valentijn was een martelaar wier kerkelijke feestdag op – je raadt het al – 14 februari valt. Valentijnsdag had vroeger weinig te maken met Milka-chocoladeharten of eenzaam uit Kenia ingevlogen rode rozen, maar meer met prille liefde.
Het was op verschillende plekken in Engeland bijvoorbeeld de dag “waarop jonge mensen meenden te kunnen raden wie hun aanstaande zou zijn.”
In Nederland
Valentijn en Valentinus waren oorspronkelijk nogal Brabantse namen (ook wel verbasterd tot Velten), maar dat is anno 2012 niet meer zo.
Tegenwoordig komt de jongensnaam overal regelmatig voor; iets vaker in grote steden en gebieden met een hoog gemiddeld inkomen dan elders.
IJshockey
Ik zei het al: een hockeynaam, Valentijn. Broertjes heten Julius, Florian, Olivier of Alexander; zusjes zijn Flore, Juliette, Rosalie of Madelief.
Of Puck, want dat is ook best (ijs)hockey.