Collega Maarten van der Meer ging met de grove kam door In Memoriam en stelde een interessante lijst samen van de meest gebruikte voornamen onder Nederlandse Joden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.
Alle Sam en Moos moppen ten spijt waren dit niet de populairste namen; die eer ging naar Abraham en Sara (ook een bekende combinatie natuurlijk!).
Er waren in de eerste helft van de vorige eeuw maar weinig overeenkomsten te vinden tussen de Joodse namen en die van de Nederlandse bevolking als geheel. Alleen Jacob bij de mannen en Anna, Elisabeth, Grietje en Johanna bij de vrouwen komen in beide top-25’s voor, aldus Maarten.
Hedendaagse populariteit Joodse voornamen
Sommige namen zijn tegenwoordig (weer) populair, ook onder niet-Joden. Klassiekers als Alexander, Benjamin, David, Nathan, Samuel en Simon staan allemaal in de Nederlandse top 100; Levi (vroeger: Levie)** en Max zelfs in de top 20.
Net buiten top 100 vinden we Aron, Jacob, Maurits en Philip. Andere – deels typisch Joodse – namen zijn helemaal verdwenen: Abraham, Barend, Hartog, Isaac/Isaäc, Joseph, Louis, Marcus, Meijer, Mozes en Salomon.
De meisjesnamen uit de Joodse lijst hebben de tand des tijds deels goed doorstaan. Anna, Eva en Sara zijn mateloos populair, maar dat komt vooral door hun passendheid in de kort-kort-korttrend. Ook namen als Roos (was: Roosje) en Saar (was: Saartje) doen het daarom tegenwoordig goed.
Klassieke namen als Elisabeth, Johanna, Rosa en Sophia zijn ook nog altijd in de top 100 te vinden. Net daarbuiten vinden we nog Esther, Lea en Rebecca, maar alle andere namen zijn al sinds langere tijd (Alida, Bertha, Betje, Clara, Grietje, Henriette/Henriëtte, Leentje, Mietje) of kortere tijd (Judith, Marianne, Rachel) uit de toplijsten verdwenen.
Joodse baby’s anno 2011
Over de naamgeving onder Joods-Nederlandse baby’s anno 2011 is maar weinig bekend. Er wonen nog slechts een kleine 50.000 Joden in Nederland, die naar schatting tussen de 400 en 500 kinderen per jaar krijgen. Als iemand zijn licht kan laten schijnen over de naamgebruiken in deze groep: ik ben benieuwd naar je reactie!
** Dat geldt ook voor de wonderlijke transformatie van Levie naar Levi. In vrijwel alle vooroorlogse bronnen heten mannen Levie en niet Levi. Tegenwoordig heten alle nieuwgeborenen juist Levi. Nu hebben de meeste van die bijna 800 (in 2010) baby-Levi’s natuurlijk geen Joodse ouders, maar moeders die Amerikaanse series kijken en dus geen lee-vie maar een lie-vaai baren. Of vinden hedendaagse ouders Levie te vrouwelijk ogen?
Veel aanstaande ouders hebben al moeite met het verzinnen van een jongens- én een meisjesnaam voor hun baby. Laat staan als je dat vier of vijf keer achter elkaar moet doen!
