De Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) publiceert in haar maandblad Burgerzaken & Recht zo nu en dan interessante verhalen van ambtenaren die aan hun balie verse vaders treffen die de naam van hun spruit duidelijk proberen te maken. Oud-collega Gerrit Bloothooft schrijft een serie artikelen over ditzelfde onderwerp in het tijdschrift, getiteld Opmerkelijke voornamen in de GBA.
In het tweede artikel Patroniemen en familienamen geeft Bloothooft inzicht in familienamen (achternamen) die ook als voornaam worden gebruikt, en in voornamen die een achternaam lijken, maar het niet zijn.
Er waren in 1947 in Nederland circa 144.000 verschillende achternamen in gebruik. Door sterk toegenomen immigratie in enkele decennia tijd waren dat er in 2007 al 314.606. Ofwel: een achternaam wordt gemiddeld door ruim 50 mensen gedeeld.
De ruim 16 miljoen levende Nederlanders en de 1 miljoen sinds 1994 overledenen hebben tezamen maar liefst 500.000 verschillende voornamen.
Circa 12.000 jongensnamen en 8.000 meisjesnamen komen in Nederland ook als achternaam voor. De geldende regel dat een achternaam niet als voornaam mag worden gebruikt, tenzij deze voornaam ‘gebruikelijk’ is, is dus moeilijk vol te houden.
Een groot aantal achternamen wordt zelfs zeer frequent als eerste of volgende voornaam gegeven. Roos en Thomas worden door minstens 1.000 Nederlanders als achternaam gedragen, maar komen als voornaam ook respectievelijk 7.130 en 67.275 keer voor. In onderstaand lijstje staan de meest voorkomende voor/achternamen.
Thomas
Lucas
Otto
Markus
Jans
Engel
Melis
Maas
Brand
Franke
Broer
Storm
Horst
Hartog
Otte
Verbazingwekkend genoeg zijn er meerdere kinderen die Bakker, Bosman, Smit en zelfs De Vries als voornamen dragen.
Bloothooft concludeert: “Er zijn eigenlijk geen goede argumenten om de beperking dat voornamen geen familienamen mogen zijn te onderbouwen.”
En zo is het maar net. Wellicht is dan toch het eind in zicht voor een van mijn grote irritaties: het feit dat je in Nederland maar één achternaam mag kiezen.
Als het mij wordt toegestaan mijn eigen achternaam als tweede of derde voornaam te geven, zeur ik nergens meer over!
Lees deel 1 hier.