bekende nederlanders – Pagina 3 – Voornamelijk ♥ alles over voornamen

1-5-201129-4-2011

Koninklijke namen in 2011 (deel 2)

Prinsessen Mabel en Laurentien (foto: http://www.oranjewereld-web-log.nl)

Iedereen kent Willem-Alexander, Máxima en hun drie dochters, maar niemand wil hun naam dragen, zo concludeerden we gisteren. Hebben zijn broers meer succes?

Friso

Friso was een unieke naam bij de geboorte van prins Johan Friso Bernhard Christiaan David in 1968, die in de tien jaar daarop prompt enkele honderden naamgenoten mocht begroeten. De belangstelling voor Friso nam na een dipje in de jaren tachtig vanaf circa 1990 weer toe.

In de aanloop van zijn verloving met Mabel Martine Wisse Smit, in 2003, was hij veelvuldig in het nieuws, wat tot een record van 54 Friso’s in 2002 leidde. Zijn echtgenote Mabel zorgde er eigenhandig voor dat 57 meisjes in 2003 deze tot dan toe betrekkelijk obscure naam kregen.

Populariteit voornaam Mabel (bron: Meertens Instituut)

Hun eerste dochter, Emma Luana Ninette Sophie (2005), heeft ook wat invloed. Haar roepnaam naam Luana kwam tot haar geboorte nauwelijks voor in Nederland; nadien werden enkele tientallen meisjes per jaar zo genoemd.

Haar zusje Joanna Zaria Nicoline Milou (2006) wordt in het dagelijks leven Zaria genoemd, een naam die in het geheel geen navolging heeft gekregen.

Constantijn

Constantijn Christof Frederik Aschwin werd in 1969 geboren als jongste zoon van Beatrix en Claus. Zijn naam kreeg nadien een lichte opleving, maar meer dan 30 naamgenoten per jaar zijn het nooit geworden.

Zijn vrouw Petra Laurentien Brinkhorst laat zich Laurentien noemen, maar dat maakt voor de populariteit van haar namen niets uit. Petra werd geboren op het hoogtepunt van de Petra-Piek, in 1966, toen ruim 1 procent van de meisjes zo werd genoemd (en nog eens 1,5 procent Petronella). Het ging vanaf die tijd alleen maar bergafwaarts. Laurentien is altijd – zowel als eerste als als tweede naam – zeldzaam gebleven.

Populariteit voornamen Petra en Petronella (bron: Meertens Instituut)

Constantijn en Laurentien hebben drie kinderen: Eloise Sophie Beatrix Laurence (2002), Claus-Casimir Bernhard Marius Max (2004) en Leonore Marie Irene Enrica (2006).

Met name Eloise is een succesnummer(tje) gebleken. Deze slimme combinatie van twee superpopulaire namen (Elise en Lois) werd al snel opgepikt door aanstaande ouders. Tot 2002 kregen één tot zes meisjes per jaar deze naam, maar na Eloise’s geboorte liep dat op tot 33 meisjes in 2007.

Het aantal meisjes dat Leonore (of Leonoor) werd genoemd, verdubbelde van circa 10 tot 15 per jaar naar zo’n 30 in 2009. Bijna niemand anders noemde zijn zoon Claus-Casimir. En dat is misschien maar beter ook.

Koningin Beatrix en haar kleinkinderen in februari 2011 in Lech (foto: Peter Smulders)

De nichtjes

Als je het voorkomen van de (roep)namen van alle kleindochters van koningin Beatrix bij elkaar optelt, kun je concluderen dat er wel enige invloed is geweest. De zeven meisjes werden tussen 2002 en 2007 geboren en dragen (toevallig?) allemaal een betrekkelijk zeldzame voornaam, waardoor veranderingen in populariteit meteen zichtbaar zijn.

Populariteit roepnamen kleindochters van koningin Beatrix: Eloise, Amalia, Luana, Alexia, Leonore, Zaria en Ariane (bron: Meertens Instituut)

30-4-201129-4-2011

Koninklijke namen in 2011 (deel 1)

In Groot-Brittannië leidt alle aandacht voor tortelduifjes William en Kate vooralsnog niet tot een babyboom van naamgenootjes. Had het huwelijk tussen Willem-Alexander en Máxima wel zichtbare gevolgen voor de populariteitslijsten?

Willem-Alexander

Willem-Alexander heeft er maar weinig naamgenoten bij gekregen. In zijn geboortejaar waren het er maar liefst vijf en in de tien jaar daarna waren het er in totaal nog een stuk of twintig. Vanaf 1980 wordt er slechts bij hoge uitzondering een Willem-Alexander geboren.

Over dat streepje tussen Willem en Alexander

Bij de geboorte van prins Willem-Alexander in 1967 was het gebruik van een koppelteken in een voornaam nog niet toegestaan. Dankzij de tweede troonopvolger in rij mogen kinderen tegenwoordig officieel Anne-Fleur en Jay-Jay heten: de populairste streepjesnamen anno 2011.

Toen het net ‘mocht’ (ik trof al eerder enkele tientallen samengestelde namen, zoals te zien in de grafiek), pikten ouders het snel op, maar het koppelteken is nooit echt in trek geraakt.

Populariteit jongensnamen met een koppelteken (bron: Meertens Instituut)

Duizenden jongens kregen begin jaren zeventig een streepjesnaam, ongeveer 1 procent per jaar. Vanaf halverwege de jaren tachtig nam het gebruik van gekoppelde namen af en sinds de eeuwwisseling krijgt een stabiele groep van ongeveer 0,5 procent per jaar zo’n naam.

Bij de meisjes heeft het trouwens veel langer geduurd voordat streepjesnamen in de mode kwamen. Ik denk dat dat komt doordat er maar weinig ’traditionele’ gekoppelde meisjesnamen bestaan: met Anne-Marie ben je er wel zo’n beetje. De laatste namen zijn samengestelde meisjesnamen juist heel modieus, maar dan wel met een modieuze ‘nieuwe’ naam erin: Anne-Fleur en Anne-Sophie bijvoorbeeld.

Populariteit meisjesnamen met een koppelteken (bron: Meertens Instituut)

Máxima

Prinses Máxima doet het aanzienlijk beter dan haar echtgenoot. Ruim 40 meisjes dragen haar naam (vaak ook als Maxima-zonder-accent geschreven) als eerste voornaam; nog eens 130 hebben ‘m als tweede of derde naam in het paspoort staan.

Opmerkelijker is de daling van de populariteit van de naam Maxime sinds het bekendmaken van de verloving tussen Lex & Max in 2000. Toegegeven: de naam – in de rest van een wereld een jongensnaam – was na een supersnelle stijging in de jaren ’90 alweer wat op zijn retour, maar de komst van de Argentijnse schone heeft die teruggang niet kunnen stoppen.

Populariteit voornamen Maxima en Maxime (bron: Meertens Instituut)

En de prinsesjes dan?

Van de pasgetrouwde Her Royal Highness Princess William Arthur Philip Louis, Duchess of Cambridge, Countess of Strathearn, Baroness Carrickfergus zal verlangd worden dat ze de komende jaren voor kleine prinsjes en prinsesjes gaat zorgen. Die krijgen vast zeer traditionele namen.

De Nederlandse prinsesjes kregen ook keurige namen, zij het met een twist. Geen Wilhelmina, Juliana of Emma als roepnaam, er werd dieper in de stamboom gegraven.

Het begon in 2003 met Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria. Ze lijkt nog altijd het enige meisje in Nederland te zijn dat die naam draagt! Haar roepnaam is Amalia, maar ook bij die iets meer doorsnee naam is nauwelijks een verandering in populariteit te zien. Zo’n 8-10 meisjes worden jaarlijks Amalia genoemd. Als tweede naam komt Amalia iets vaker voor.

In 2005 werd haar zusje Alexia Juliana Marcela Laurentien geboren. Zij is niet vernoemd naar haar ‘verre tante’ (overgrootopa Bernhard had een onwettig kind met die naam), maar naar haar vader. Tot Alexia’s geboortejaar kwamen er hooguit enkele meisjes per jaar bij die Alexia als eerste naam dragen, sinds die tijd zijn het er 10 tot 20.

De hekkensluiter was Ariane Wilhelmina Máxima Ines in 2007. Haar naam doet teveel denken aan op het moment super-uit-de-mode-zijnde namen als Arie, Rianne en Marian, dus ook Ariane vindt weinig navolging.

Al met al

Zowel de namen van Willem-Alexander, Máxima als die van hun kinderen zijn zo specifiek verbonden met het koninklijk huis, dat maar weinig mensen ze ‘durven’ te gebruiken. Of misschien vinden ouders ze gewoon te oubollig, dat kan natuurlijk ook.

Morgen een blik op de namen van de broers van Willem-Alexander: Friso en Constantijn (en hun gezinnen).

12-1-201112-1-2011

Sem en Sophie zijn de populairste babynamen van 2010

Ik schreef het al op Twitter: “Het wordt saai, maar de populairste babynamen van 2010 zijn Sophie en Sem.”

Net als in 2006 zijn het de meest gegeven namen van Nederland. Dat is begrijpelijk: Sophie is een écht vrouwelijke naam, met die lekker chique *ph* erin en eindigend op dat vrolijke *ie*. En Sem? Dat is natuurlijk de ultieme korte & stoere jongensnaam.

Er veranderde maar weinig in de toplijst; alleen de stijgende populariteit van Levi en Lynn viel op.

Lees hier verder en bekijk de complete top 20!

6-4-20106-4-2010

Kane, Dinand, Dean en Guusje

Ons nieuwe buurjongetje heet… Kane! De naam heeft alles wat veel ouders zoeken: kort, stoer, Engels maar niet onuitspreekbaar en met een kans dat je zoon net zo’n ster wordt als Dinand Woesthoff, ofwel zanger van de band Kane.

Betekenis

De meeste ouders kijken eerst naar het ‘gevoel’ bij een naam en daarna pas naar de daadwerkelijke betekenis en context. Kane, op zijn Nederlands Kaïn, was in het Oude Testament de naam van de oudste zoon van Adam en Eva. Hij bracht zijn broer Abel om het leven door hem met een steen op het hoofd te slaan. In het Hebreeuws is de letterlijke betekenis van kaïn ‘speer’, figuurlijk is het ‘wrevelig, nors, boosaardig mens’. Niet echt een gezellige naam dus.

Kane in Nederland

Niet toevallig komt de naam Kane, ook wel gespeld als Kayne, Caine, Cain, Kaine, Cane, Kayn, Cayne of Cayn, pas sinds eind jaren ’90 regelmatig voor in Nederland. Voor die tijd werden er ook wel jongens Kane genoemd, maar het ging om een enkeling per jaar, wellicht geinspireerd door Charles Foster Kane (de hoofdpersoon in de film Citizen Kane). Of misschien zijn die jongens vernoemd naar de gelijknamige hoofdpersoon in een fantasyreeks van Karl Edward Wagner?

Feit is dat het eerste album van de Nederlandse band Kane in 2000 de hitparades veroverde en er sindsdien niet meer uit weg is geweest. In 1998 werden 10 jongens Kane genoemd, in 2000 waren het er 68 en op het hoogtepunt in 2003 zelfs 81. Inmiddels zijn het er rond de 60 per jaar.

kane-dinand-voornamen-1983-2009 — Dinand en Kane

Nederland kreeg pas iets later door dat de zanger van de band Dinand heet, maar toen steeg ook de populariteit van die naam als een speer. In 1998 werden 8 jongens Dinand genoemd; in 2005 maar liefst 146! In 2009 waren het er naar schatting nog ‘maar’ 73.

Dean

Dinand Woesthoff heet – oh desillusie – eigenlijk Marco. Voluit: Marco Frank Ferdinand. Maar niet alleen Dinands eigen roepnaam, ook die van zijn oudste zoontje Dean wordt tegenwoordig vaak gegeven.

Dean was al sinds begin jaren negentig redelijk populair, maar bleef zo rond de 50 jongens per jaar ‘steken’. Toen Dean Woesthoff in juni 2003 werd geboren, kreeg de naam een enorme boost. In 2003 werden er 63 jongens met die naam geboren; een jaar later waren het er al 153. In 2008, toen iedereen de naam kende van andere peuters op de creche, kwam het tot een hoogtepunt met 264 nieuwe Deans.

Guusje

Dean was overigens niet de enige 2003-naam. Zijn moeder, Guusje Nederhorst (voluit: Barbara Augustine), hoorde vanaf 1992 tot de vaste cast van de soap Goede Tijden Slechte Tijden. In de jaren daarop steeg de populariteit van de blonde ‘girl next door’ en daarmee haar roepnaam.

Maar pas met haar dood, amper een half jaar na de geboorte van Dean, pikt het grote publiek de naam Guusje op. Twee jaar later worden er drie keer zoveel meisjes met die naam geboren als voor haar overlijden. In 2008 worden er maar liefst 203 Guusjes geboren en Guusje staat daarmee voor het eerst in de top 100 van meisjesnamen.

dean-guusje-voornamen-1983-2009 — Guusje en Dean

Dean staat op plaats 75 in de top 100 van jongensnamen, maar Kane (plaats 517 in 2009) en Dinand (plaats 266 in 2009) redden dat niet.

27-6-200911-7-2009

Aaf kiest vast niet voor Kimberley of Barry

NRC Next-columniste Aaf Brandt Corstius (1975) meldde eerder deze week dat ze in verwachting is. Haar partner Gijs Groenteman (1974) heeft al twee kinderen uit een eerdere relatie: Olivia en Kobus, een tweeling van 8.

Ze schreef al eerder erg geestige stukjes over voornamen en ik ben benieuwd hoe hun kind gaat heten. Het wordt vast geen Kimberley (zie haar mening hieronder) of Barry.

“Dus het blijft speculeren met Kimberley. Ik denk dat mijn eerste theorie – gewoon een dom wicht – toch de beste is. Kimberley kwam bij de tatoeëerder voor drie puntjes boven haar wenkbrauw. Hij betoogde dat drie sterretjes mooier zouden zijn, en Kimberley zei: ‘Ah… jah.’ En toen betoogde hij dat zesenvijftig sterretjes nóg mooier zouden zijn. En Kimberley zei: ‘Ah… jah.’ Zo gaan die dingen, met Kimberleys.”