Moedig waren ze, de ouders die hun dochter in 1941 onder Duitse bezetting Wilhelmina Emma Juliana Bernarda Beatrix Irene noemden.
De toenmalige koningin Wilhelmina vluchtte in mei 1940 naar Engeland, terwijl prinses Juliana, prins Bernard en hun dochtertjes Beatrix en Irene naar Canada vertrokken. Wilhelmina’s moeder, Emma, was enkele jaren daarvoor overleden.
Als daad van verzet kozen gaven sommige Nederlandse gezinnen hun kinderen voornamen die verwezen naar het koningshuis in ballingschap.
Ik heb veel voorbeelden gezien van koningsgezinde mensen die hun kinderen in of vlak na de Tweede Wereldoorlog vernoemden naar de koningin of de prinsessen, maar dit is toch wel het mooiste rijtje!
“We zijn zo blij, Jesse heeft er een lief zusje bij!” Een dergelijke tekst zul je niet snel op een adellijk geboortekaartje aantreffen.
Eenvoud is troef bij chique geboorteaankondigingen: geen overbodige informatie of ‘leukigheden’, in het lettertype chevalier en vooral geen adellijke titels (dat mag dan wel weer bij huwelijksaankondigingen).
In Hoe heurt het eigenlijk legde Jort Kelder afgelopen week uit hoe de upper class aan de wereld mededeelt dat er een stamhouder geboren is, of er een zoon gaat trouwen.
Ik heb het onderdeel over de geboorteannonces uitgeschreven:
“Er zijn maar drie momenten dat nette mensen de krant behoren te halen. Tijdens de geboorte, de aankondiging van het huwelijk en natuurlijk: de dood.
Dat doe je maar op één plek: op zaterdag in de NRC Handelsblad. Daarin staan ze aangekondigd: de geboortes van de Annes en de Marie-Fleurs, de Aernouts en de Feijo’s. Want, zo heurt dat.
Het opstellen van zo’n annonce lijkt eenvoudig, maar moet wel aan een paar strenge regels voldoen. Wat zegt onze grote voorganger in de etiquette, Amy Groskamp-Ten Have over de geboorteaankondiging?
Geboorteaankondiging:
De advertentie waarmede een echtpaar kennis geeft van gezinsvermeerdering behoort sober en duidelijk te zijn en vrij van alle misplaatste buitennissigheid. Van zeer slechten smaak getuigen advertenties als: Vandaag ben ik geboren – Pietertje. Of: We hebben een zusje gekregen: – Puck en Koosje e.d.
(slaat NRC open)
Annonce 1: de nazaat. U kondigt de geboorte van een kind aan, zo eenvoudig mogelijk, sober. En niet teveel bijvoeglijke naamwoorden. En dat levert een kleine advertentie op, eenvoudig. Scheelt millimeters – en dus ook geld en dat is ook heel netjes.
En dan het kaartje. Natuurlijk op handgeschept papier, weet u wel, met die rafelrandjes. In een letter chevalier, want dat is de letter die oud geld gebruikt.
Aernout is geboren, krijgt er een klein blauw strikje bij, natuurlijk met de hand. En dan de ouders maken dat bekend, die zeggen: Sweder en Féline van der Waals tot Heeswijk-Van Regteren, die hebben dus hun Aernout gekregen.
En wat valt op? Geen titels. Want adel gebruikt bij de geboorte de titel niet.
En dan het mijnenveld van de namen. Da’s altijd ingewikkeld, want wat kies je? Da’s bij oud geld eigenlijk helemaal niet zo ingewikkeld hoor. Want al generaties lang, eeuwenlang, hebben ze dezelfde namen in de familie: Sweder, Feijo, Theijo, noem maar op. Heel eenvoudig.
En misschien Olivier Aernout, dat zou ook best kunnen. Maar het kan misgaan bij een oudhollandse keurige naam als Emma. Ook daar kan het populair worden en is het op een dag Volendam.
En soms gaat het dan ineens pijnlijk mis, dat je denkt: “Hoe kán dat?” De familie Van Hövell tot Westerflier – heel erg netjes – die kondigen aan hier in De Telegraaf: “Met grote vreugde geven wij kennis van de geboorte van onze dochter en mijn zusje” – nou, daar gaat het dus al mis: teveel mededelingen – nou, naam volgt (Halina Aurelia Sophia Elna), “baron en barones Van Hövell tot Westerflier”.
Nooit de titel, niet in deze krant, geen bijvoeglijke naamwoorden. Ik vrees dat de schoonfamilie hier verantwoordelijk voor was.”
Een amusante drie minuten. Bekijk hieronder, of hier het fragment uit Hoe heurt het eigenlijk? (uitzending 6 december 2012, minuut 6.15 tot 8.50).
Er is een vijfling geboren in Nederland! Behalve 60 vieze luiers per dag hangt er nog een ander luchtje aan.
Het is nog eventjes vakantie in dit deel van het land en dat betekent ieder jaar dat zich vervelende tieners op babyforums weer hele families bij elkaar verzinnen, altijd inclusief een Sterre en Luna gedoopte tweeling, waarvan er een in het ziekenhuis belandt. En of we dan met suggesties willen komen voor het volgende kind, want er is natuurlijk ook weer (onverwacht) een nieuwe baby in aantocht.
Maar niet alleen meisjes met een teveel aan fantasie en een tekort aan vakantiebaantjes maken zich aan dat soort praktijken schuldig. Zo kan ik me het ‘diepgaande onderzoek’ van een groep studenten herinneren, die daartoe aangifte deden van de geboorte van Sanne Jongbloed. En wie kan zich de nepadvertentie van Legal Match in de NRC nog herinneren?
Er is natuurlijk altijd baas boven baas: afgelopen weekend (18 augustus 2012) werd in de NRC de geboorte van een vijfling aangekondigd. Toevalligerwijs dragen zowel de ouders als hun kinderschare allen namen uit de bovenste regionen van de populariteitslijsten en zelfs hun achternaam is een zeer vaak voorkomende: Van Leeuwen. Geen woonplaats.
VIJFLING! Tim, Job, Raf, Cas en Sem – Zoons van Lucas en Emma van Leeuwen – Broertjes van Thomas, Julius, Rosalie, Chris en Sophie
Gek, dat vind ik dan gewoon irritant. Halverwege of eind jaren zeventig, toen deze ‘ouders’ zo’n beetje geboren moeten zijn, heette nog geen 1 op de 1000 jongens Lucas en misschien 1 op de 10.000 meisjes Emma. Had die ouders minstens Jeroen en Linda genoemd, of Sander en Monique, dan was het geheel een tikkeltje geloofwaardiger geweest.
Dit alles nog los van het feit dat De Telegraaf vandaag breed uitgepakt zou hebben met een moeder van vijf kinderen die bevallen was van een vijfling (en dat heeft aangekondigd in een andere landelijke krant). Maar ook de razende reporters van De Telegraaf hebben de gelukkige ouders niet kunnen traceren, vermoed ik.
Maar dan ben ik nog wel nieuwsgierig naar de achtergrond van deze advertentie. Dus in zoverre is de plaatser alvast succesvol geweest 🙂
NB 1 Dank voor alle tweets en mailtjes die me op deze bijzondere geboorte wezen!
Iedere week worden er zo’n 150 baby’s geboren in onze hoofdstad, met doorgaans nogal bijzondere voornamen.
De volgende 42 kinderen werden op 21 en 22 juni 2012 aangegeven bij de Burgerlijke Stand van de gemeente Amsterdam.
We beginnen met twee tweelingen, met keurig matchende maar niet kwik-kwek-kwak namen.
tweelingen
Brecht Anne & Fedde Wierd
Sarah Noor & Sophia Amber
En dan de meisjes.
meisjes
Anna Jet
Elfi
Elise Antonia
Halima Karina
Julia Maria Christina
Juno Dewi
Lieuwke
Linde
Lola Nicole
Lovely Grace Shakira
Phileine Sofie
Roos Pien Tjitsch
Rosa Kaja Teuntje
Sofie Saisha
Tesse Janne Door
Yara Nicole
Yara Noémi
Zahra
Weinig echt opmerkelijks, of het moet het sprankelende Lovely Grace Shakira zijn. Plus twee keer Yara als eerste naam en twee keer Nicole als tweede naam. En de niet aflatende liefde voor Sofie/Sophia.
Of wacht, toch eentje: Elfi. Die meisjesnaam (afgeleid van het oudengelse Elfreda) hoor je in Nederland bijna nooit. In Engeland hoort Elfi tegenwoordig bij de ‘retro kitsch’ babynamen, zoals de BBC vondsten als Charlie, Oliver en Florence, Lily, Maisie deze week doopte. Hoe dan ook, Elfi past mooi bij ultrameisjesachtige namen als Fee en Evi, die hier al enorm populair zijn.
jongens
Abel Thijs
Anne Christoffel
Bodhi
Damian Yoshua
Derk Karel
Duncan Joshua Takanori
Dylon
Floris Jan Hendrik
Gijs
Moritz Benjamin
Nikaj
Onyekachi Henry
Robin
Ruben Julius
Sami
Spencer Matthieu
Stijn Olivier
Thijmen Daniël Henricus
Vincent Isidoor Nolan
Zefier Aron
De meest intrigerende naam is toch wel Takanori, een (in Japan) vrij frequent voorkomende Japanse naam. Heeft een intercontinentaal ouderpaar het zo voor elkaar gekregen om beide familienamen te geven (het jongetje heeft een zeer Nederlandse achternaam)? Of zijn ze fans van zanger Takanori Nishikawa? Van freefighter Takanori Gomi?
Goed, door naar de rest van de namen. Abel, Anne, Derk, Fedde, Gijs, Ruben, Stijn, Vincent – allemaal niks mis mee. Floris, Robin en Thijmen vind ik altijd wat zacht als jongensnaam, maar ze zijn niet voor niets zo populair natuurlijk.
Moritz? Misschien als je een groot wintersportfanaat bent (en dan nog een rijke ook). Nikaj is ongetwijfeld een legitieme naam in Oost-Europa, maar hier klinkt het nogal hard.
De meest originele naam in het hele rijtje is Zefier: daarvan was er nog niet een in Nederland! Het woordenboek meldt dat een zefier ‘dun katoen’ is en ook wel ‘gunstige westenwind’. Prima als broertje van Storm of Tule dus.
In Twente, de streek waarin onder meer Almelo en Enschede liggen, houden de ouders van 2011 van korte namen. En van meerdere voornamen.
De meeste Nederlandse kinderen krijgen één voornaam (circa 50 procent), maar in Twente is dat maar 40 procent. Een ongeveer even groot aantal krijgt twee voornamen en nog eens 20 procent drie voornamen.
Korte namen
Natuurlijk worden er in heel Nederland vooral korte namen gegeven, maar de mensen in het oosten van het land hebben een iets andere smaak.
Men was er de afgelopen maand* dol op retronamen als Bram, Gijs (1 op de 25 jongens), Hidde, Jelle, Kees, Siem en Teun.
Populairste jongensnamen in Twente
Gijs (6 jongens)
Teun
Levi, Leevi (4)
Bram (3)
Hidde
Jason
Mats, Matz
Seb, Sep, Sepp
Luca, Luka
Cas
Jelle
Kees
Liam
Mika
Nick
Ruben
Sam
Siem
Stan
Stijn
Thijs
Tim
Bij de meisjes zit er in de toplijst iets meer variatie, maar ik vind het een opvallend ‘veilig’ lijstje. De meeste namen die er meerdere keren in voorkomen zijn al langere tijd populair en landelijk gezien over hun top heen.
Populairste meisjesnamen in Twente
Félien, Féline, Feline (3 meisjes)
Fleur
Floor
Zoe, Zoé, Zoë
Amy (2 meisjes)
Femke
Isabel
Lea, Leah
Liz, Lizz
Lot
Sanne
Sara
Suus, Suuz
Tess
Vera
Tweelingen
Ik vond maar liefst zes tweelingen in de lijst, met namen die wel aardig bij elkaar lijken te passen, zonder ál te jut en jul te worden. Ik geloof dat ik alleen Myrthe in plaats van Mirthe had geschreven. Matcht leuker naast Youri.
Emma Mathanja en Thirza Rebekka
Mirthe en Youri
Floor en Roos
Femke Thea Annie en Gijs Gerard Johan
Nout Jan en Sam Hans
Jelina Marieta Tiesje en Rosemarie Linda Sjoerdje
Deze vond ik trouwens ook wel grappig: Valentina Franchesca en Valentino Francesco Antonio. Met twee weken ertussen geboren uit ouderparen met vier compleet verschillende achternamen, dus echt toeval.
Bijzondere namen
Over namen als Leevi, Matz, Djeslyn, Djayden (er was ook nog een Egbert Djayden, ben benieuwd wat zijn roepnaam is), Lauréll, Ellique, Maikel – ofwel redelijk normale namen met uunyckque spellingen – hebben we het vandaag maar even niet. Hoewel ik ook Quiyanna zag staan en gek genoeg vind ik dat niet eens zo eh… gek. Niet verder vertellen.
Verderop in de lijst vond ik nog wat andere niet-alledaagse namen (laat staan voor een grote groep bruikbaar). Bij de jongens een combinatie van koosnaampjes (Kick, Tobi), Turkse namen (Dinçer, Ènass) en stevige Hollandsche namen (Douwe, Gerben).
Bijzondere jongensnamen in Twente
Araz
Devon
Dinçer
Douwe
Ènass
Fitch
Gently
Gerben
Hessel
Inoa
Jaddai
Jèrsi
Kick
Lesley
Siem
Silvijn
Tibbe
Tobi
Bij de meisjes gaat het van Arabische namen als Aaliyah tot Friese namen als Yfke. Zit er wat voor je tussen?
Bijzondere meisjesnamen in Twente
Aaliyah
Angel
Berrin
Chanel
Cornelie
Elisalyn
Eowyn
Feike
Janke
Jula
Loni
Moana
Noek
Selin
Selma
Talitha
Thirza
Wende
Yfke
Bron namen: Familieberichten in TC Tubantia, 272 kinderen geboren tussen *1 en 17 november 2011