Kane, Dinand, Dean en Guusje

Ons nieuwe buurjongetje heet… Kane! De naam heeft alles wat veel ouders zoeken: kort, stoer, Engels maar niet onuitspreekbaar en met een kans dat je zoon net zo’n ster wordt als Dinand Woesthoff, ofwel zanger van de band Kane.

Betekenis

De meeste ouders kijken eerst naar het ‘gevoel’ bij een naam en daarna pas naar de daadwerkelijke betekenis en context. Kane, op zijn Nederlands Kaïn, was in het Oude Testament de naam van de oudste zoon van Adam en Eva. Hij bracht zijn broer Abel om het leven door hem met een steen op het hoofd te slaan. In het Hebreeuws is de letterlijke betekenis van kaïn ‘speer’, figuurlijk is het ‘wrevelig, nors, boosaardig mens’. Niet echt een gezellige naam dus.

Kane in Nederland

Niet toevallig komt de naam Kane, ook wel gespeld als Kayne, Caine, Cain, Kaine, Cane, Kayn, Cayne of Cayn, pas sinds eind jaren ’90 regelmatig voor in Nederland. Voor die tijd werden er ook wel jongens Kane genoemd, maar het ging om een enkeling per jaar, wellicht geinspireerd door Charles Foster Kane (de hoofdpersoon in de film Citizen Kane). Of misschien zijn die jongens vernoemd naar de gelijknamige hoofdpersoon in een fantasyreeks van Karl Edward Wagner?

Feit is dat het eerste album van de Nederlandse band Kane in 2000 de hitparades veroverde en er sindsdien niet meer uit weg is geweest. In 1998 werden 10 jongens Kane genoemd, in 2000 waren het er 68 en op het hoogtepunt in 2003 zelfs 81. Inmiddels zijn het er rond de 60 per jaar.

Dinand en Kane

Nederland kreeg pas iets later door dat de zanger van de band Dinand heet, maar toen steeg ook de populariteit van die naam als een speer. In 1998 werden 8 jongens Dinand genoemd; in 2005 maar liefst 146! In 2009 waren het er naar schatting nog ‘maar’ 73.

Dean

Dinand Woesthoff heet – oh desillusie – eigenlijk Marco. Voluit: Marco Frank Ferdinand. Maar niet alleen Dinands eigen roepnaam, ook die van zijn oudste zoontje Dean wordt tegenwoordig vaak gegeven.

Dean was al sinds begin jaren negentig redelijk populair, maar bleef zo rond de 50 jongens per jaar ‘steken’. Toen Dean Woesthoff in juni 2003 werd geboren, kreeg de naam een enorme boost. In 2003 werden er 63 jongens met die naam geboren; een jaar later waren het er al 153. In 2008, toen iedereen de naam kende van andere peuters op de creche, kwam het tot een hoogtepunt met 264 nieuwe Deans.

Guusje

Dean was overigens niet de enige 2003-naam. Zijn moeder, Guusje Nederhorst (voluit: Barbara Augustine), hoorde vanaf 1992 tot de vaste cast van de soap Goede Tijden Slechte Tijden. In de jaren daarop steeg de populariteit van de blonde ‘girl next door’ en daarmee haar roepnaam.

Maar pas met haar dood, amper een half jaar na de geboorte van Dean, pikt het grote publiek de naam Guusje op. Twee jaar later worden er drie keer zoveel meisjes met die naam geboren als voor haar overlijden. In 2008 worden er maar liefst 203 Guusjes geboren en Guusje staat daarmee voor het eerst in de top 100 van meisjesnamen.

Guusje en Dean

Dean staat op plaats 75 in de top 100 van jongensnamen, maar Kane (plaats 517 in 2009) en Dinand (plaats 266 in 2009) redden dat niet.

Naampjes

Op het Namenprikbord vroeg iemand naar meisjesnamen die op -je eindigen: een bijna vergeten groep namen. Vorig jaar kregen 2.080 meisjes (zo’n 2,5 procent van alle meisjes in 2008) 242 verschillende je-namen, waarvan de meeste maar een keer voorkomen.

Ik weet eigenlijk niet wat ik van dit soort namen als officiele voornaam moet vinden. Belangrijk is dat je-namen klassiekers zijn: oma’s heten Dirkje, maar hun kleindochters ook. Ze klinken heel lief, maar voor een volwassene is dat niet altijd even passend.

Anderzijds, er zijn natuurlijk best ‘stoere’ vrouwen die zich voorstellen met een je-naam: Maartje van Weegen (presentatrice), Floortje Dessing (presentatrice), Floortje Smit (zangeres), Trijntje Oosterhuis (zangeres), Aukje van Ginneken (actrice), Antje Monteiro (musicalzangeres).

De in 2004 overleden actrice Guusje Nederhorst (die eigenlijk Barbara Augustine heette) heeft grote bekendheid gegeven aan haar voornaam. Guusje is al een aantal jaar de populairste meisjesnaam die op -je eindigt.

Namen die eindigen op -je zijn meestal vrouwelijke vormen van mannennamen: Aaltje (Aalt), Guusje (Guus), Maartje (Maarten), of verkleinnamen van vrouwelijke namen: Ansje (Anna/Ans), Noortje (Nora), Trijntje (Catharina).

Dit zijn de dertig populairste meisjesnamen die op -je eindigen (baby’s geboren in 2008):

  1. Guusje (198)
  2. Maartje (168)
  3. Floortje (151)
  4. Noortje (134)
  5. Marije (74)
  6. Daantje (58)
  7. Bregje, Brechje (57)
  8. Neeltje (54)
  9. Dirkje (50)
  10. Aukje (42)
  11. Brechtje, Bregtje (36)
  12. Geertje (36)
  13. Mijntje, Meintje (36)
  14. Jannetje (35)
  15. Trijntje (35)
  16. Teuntje (34)
  17. Eefje (30)
  18. Aaltje (29)
  19. Jannigje (29)
  20. Froukje (28)
  21. Hendrikje (27)
  22. Grietje (24)
  23. Antje (20)
  24. Doortje (20)
  25. Gerritje (19)
  26. Jantje (18)
  27. Saartje (18)
  28. Geesje (16)
  29. Margje (15)
  30. Maatje (14)

In de lijst staan natuurlijk weer prachtige vondsten, waarbij moet worden aangetekend dat het eigenlijk altijd om ‘legitieme’ namen gaat. Ik bedoel te zeggen: het zijn vaak oude, bestaande namen die in onze tijd echter ook nog een andere betekenis hebben gekregen.

Wat te denken van Maatje en Matje (Martinus), maar ook Wijntje (Wijnand), Geeltje (Geertruida), Goudje (Goubrand), Kersje (Christiaan) en Niesje (Agnes)?

Ik vond wat bijzondere spellingen, zoals Geisje, Meysje, Sjuultje en Theuntje. Maar snel verder lezen naar Deliaantje, Feetje, Jochemijntje, Renske-Remmeltje en Zusje. En mijn persoonlijke favoriet: Jozijntje. Dit is natuurlijk een afleiding van Jozef, maar klinkt als mijn oppaskind dat graag een doosje rozijntjes wil!

En dan de jongens, die vergat ik bijna. Veel jongens zullen als baby best liefkozend Casje, Thijsje en Semmetje worden genoemd, maar die namen worden maar zeer zelden als officiele voornaam gegeven. Vorig jaar waren het maar twintig verschillende namen, gegeven aan 97 jongens: een te verwaarlozen aantal.

Overigens heten 7 van die 10 jongens Teije, Thije, Tije of Theije, allemaal al dan niet versjiekte afleidingen van Diede. De IJ is sowieso een populaire klank in dit segment: Sije, Keije, Steije, Stije, Feije, Fije, Meije en Peije. En ja, dan blijven er maar een paar ‘echte’ -je jongensnamen over: Jantje, Bartje, Eeltje, Gradje en Pietertje.

Plus een Noorse naam: Terje, toch nog acht keer in 2008. En Djordje. Is dat George in vermomming?