Jack is weer in de mode – een opmerkelijke revival

Populariteit jongensnaam Jack - Jack is weer in de mode
Jack is weer in de mode - dankzij Jack Sparrow?
Captain Jack Sparrow in Pirates of the Caribbean (foto)

Jack is weer in de mode, viel de lezers hier al op. Of toch in elk geval onder Bekende Nederlanders.

Voor mij is Jack een naam voor mannen van middelbare leeftijd – of misschien nog ouder.

Oud en beroemd

Sommige Jacks kennen we al meer dan een eeuw: Jack Daniel (van de whiskey) was van 1846, Jack de Ripper ‘opereerde’ in 1888 en ook Wizard of Oz-acteur Jack Haley werd meer dan een eeuw geleden geboren.

Beroemde nog levende Jacks zijn er gelukkig ook: acteurs Jack Nicholson (1937 – John Joseph), Jack Black (1969 – Thomas Jacob), muzikant Jack White (1975 – John Anthony) en acteur Jack Quaid (1992).

Jack naar Nederland

Na de oorlog, toen veel nieuws en popcultuur uit landen als Engeland en Amerika naar Nederland overwaaide, was Jack een bijzonder gebruikelijke roepnaam voor mannen die officieel John (Jan/Johannes) heetten. Zie bijvoorbeeld president John F. Kennedy, die gedurende zijn korte leven (1917-1963) altijd Jack werd genoemd. Ook steracteur Jack Lemmon (1926-2001) heette officieel John. On the Road-schrijver Jack Kerouac (1922-1969) heette eigenlijk keurig Frans Jean-Louis.

Onder invloed van dit soort beroemdheden noemden de ouders van presentatoren Jack Spijkerman (1948 – Jacob Dirk) en Jack van Gelder (1950), acteur Jack Wouterse (1957 – Jacobus Albertus) en Rowwen Hèzevoorman Jack Poels (1957) hun zoons zestig jaar geleden Jack.

Modenaam

De afgelopen veertig jaar werd Jack in Nederland steeds minder populair als roepnaam, net als John trouwens. In onder meer Ierland, Groot-Brittannië en Australië voert Jack echter al een paar jaar de populariteitslijsten aan. Er is zowat geen celeb te vinden die geen zoon Jack heeft – de naam is tegenwoordig populairder dan het ‘officiële’ John.

In Nederland zijn we Jack pas sinds kort aan het herontdekken. Ik begrijp niet precies waar de hernieuwde belangstelling vandaan komt: Hans, Peter, Rob, Ron en andere jaren zestigrelikwieën beleven geen revival.

Bekende Nederlanders

Bekende Nederlanders bepalen als wel vaker de trend. Het begon in 2006 met Twan Huys, die voor Jack koos. De journalist was toen net terug na een lang verblijf in Amerika. In datzelfde jaar noemde Reinout Oerlemans zijn zoon Benjamin Jack.

Pas in 2009 volgde Liesbeth Kamerling, die na zoon Valentijn een Jack kreeg (een paar weken geleden werd daar zoon Levi aan toegevoegd).

En dit jaar is er geen houden meer aan: zanger Thomas Berge, presentator Jeroen Latijnhouwers en acteur Matteo van der Grijn kregen een Jack, evenals de Vlaamse politicus Jean-Jacques De Gucht (zou dat een vernoeming naar zichzelf zijn?).

Bijna 200 Jacks in 2012

Tot de eeuwwisseling kregen nooit meer dan 50 jongens per jaar de naam Jack. Er was een klein golfje Jackjes tussen 1955 en begin jaren zeventig (maar veruit de meeste Jacks in die tijd zullen dus officieel Jacob of misschien Johannes heten).

Begin jaren tachtig nam de belangstelling voor Jack weer iets toe, gestaag klimmend tot ongeveer 2006. In 2007 werden er voor het eerst meer dan 100 jongens Jack genoemd, in 2009 waren dat er al bijna 150 en het afgelopen jaar bijna 200.

Populariteit jongensnaam Jack - Jack is weer in de mode
Populariteit jongensnaam Jack (afbeelding: Meertens Instituut)

Jack is weer in de mode, maar waarom?

Wat maakt dat al die Nederlanders deze veertigersnaam als eerste officiële voornaam kiezen?

Vielen we massaal voor niet alleen Johnny Depp, maar ook voor zijn Pirates of the Carribean-personage Jack Sparrow? (Grappig feitje: Depps’ eigen zoon heet net als zijn vader John, maar wordt Jack genoemd.)

Hebben ze in 2010 gesmuld van de amoureuze escapades van toenmalig staatssecretaris Jack de Vries (1968 – Jacob Gabe)? Of keken ze in 2010/2011 naar de komedieserie Iedereen is gek op Jack?

Of heb ik weer eens een sexy soappersonage of een winnaar van een inmiddels vergeten talentenjacht gemist?

(Ja dus, zie de reactie van Elise over GTST-personage Jack van Houten)

Wat vind jij van Jack? Een oudemannennaam, of een frisse korte naam?

[poll id=”30″]

Wat spookt jouw naamgenoot uit?

Jack de Vries
Jack de Vries (foto: FaceMePLS)

De combinatie van mijn voor- en achternaam is voor zover ik weet uniek. Nederlanders met een doorsnee achternaam hebben echter al snel meerdere naamgenoten.

Dat is verwarrend als je beiden bij dezelfde club voetbalt, of elkaar niet kent, maar in hetzelfde vakgebied opereert. Oud-staatssecretaris Jack de Vries (die eigenlijk Jacob heet) heeft bijvoorbeeld zeker 15 naamgenoten die ook ‘iets’ doen als manager.

Intermediair waarschuwde van de week tegen dubbelgangers in Online naamgenoten, zo ga je daarmee om:

Nu zo’n beetje iedereen iedereen googelt – of opzoekt in social media als LinkedIn en Facebook – doen potentiële werkgevers dat natuurlijk ook. En liggen misverstanden dus op de loer. Bij een naam als Jan de Vries voelt een recruiter wel aan dat hij misschien nog even verder moet kijken dan de eerste vijf hits in Google. Maar ook ogenschijnlijk unieke namen zijn zelden echt uniek.

Googlegevaar

Pas echt vervelend lijkt het me als jouw naamgenoot op een nare manier in het nieuws is geweest.

Zo vond ik naast het bestuurslid van ‘pedoclub’ Martijn, Marthijn Uittenbogaard nóg een Martijn Uittenbogaard, zij het dat zijn voornaam zonder ‘h’ wordt geschreven. Opmerkelijk genoeg is dit iemand die zélf mensen werft voor zijn werkgever, dus hopelijk valt hij niet in de Google valkuil.

Hoe zit het met jouw vindbaarheid op Google?

Ben je de enige met jouw naam, of merk je wel eens iets van je extreem-rechtse / punnikende / bReeZaH-taal-uitstortende naamgenoot?

Wil je voor je eigen kind een zo unieke mogelijke combinatie van voor- en achternaam, of vind je Jan Smit juist een veilige keuze, omdat hij op zal gaan in de internetmassa?