Echt ouderwetse namen

Er is al een hoop geschreven over ‘retronamen’: vooral meisjes krijgen steeds vaker vooroorlogse roepnamen als Fiene, Keesje en Julie. Maar eigenlijk zijn dat eerder ouderwets voelende namen dan hoe onze (over)grootmoeders echt heten of heetten.

Ik bedoel: hoeveel ‘jonge’ mensen ken je die Riek, Ans, Jannie, Corry of Coba heten? Het is daarom des te grappiger om te lezen over Spijkers en Spijkers, een modeontwerpende tweeling uit Arnhem, met de fantastische namen Truus en Riet. Geboren in 1970.

Het is wachten op de eerste ouders die het aandurven om ‘echte’ retronamen te geven. Kijk eens op de verjaarskalender op je moeders wc en noteer de (roep)namen van haar tantes en buurvrouwen. Ik ben benieuwd naar een lijstje authentieke, in het echt gebruikte ouderwetse namen. En ik wil ook wel weten of jullie klaar zijn voor een dochter Toos, Bep, Rie, Dien.

Gereformeerde tienernamen

Je voornaam is afhankelijk van hoe je ouders op het moment van je geboorte in het leven stonden, of je nou een doorsnee top 10 naam krijgt, of een minder populaire. Ook religie speelt een belangrijke rol, alhoewel in Nederland misschien minder dan elders.

Toch leuk om zo nu en dan een lijst namen tegen te komen van mensen die met enige zekerheid een gelovige achtergrond hebben, in dit geval de geslaagden van het Wartburg College, een reformatorische scholengemeenschap in de regio Rotterdam.

En ja, deze 16- tot 18-jarigen hebben (iets) andere namen dan de meeste van hun leeftijdgenoten. Geen heel bijzondere namen, maar wel vrij conservatief, of zelfs ouderwets. Onder de ruim 600 jongeren die dit jaar hun vwo-, havo- of vmbo-diploma haalden, komen relatief veel bijbelse namen voor, maar vooral namen die onder de tieners van 25 jaar geleden populair waren, zoals Nelleke, Mariska, Jan-Willem en André.

Deze namen kwamen drie keer of vaker voor in de lijst:

meisjes
Annelies
Dineke
Elise
Esther
Hanneke
Judith
Leanne
Marieke
Mariëlle
Marije
Mariska
Marjolein
Nelleke
Petra
Willemieke
Willemijn

jongens
André
Anton
Arjan
Christian
Coen
Daniël
David
Gerben
Hans
Jaco
Jan
Jan-Willem
Johan
Laurens
Marco
Martijn
Maurice
Niels
Peter
Pieter
Rick
Ruben
Sander
Stefan
Wilco
Wouter

Verderop in de lijst nog een paar min of meer bijzondere namen: Chalique, Damaris (2x), Elja, Jarike, Jolies, Rolinca, Suzie voor meisjes en Djarno, Korstiaan en Wilmar voor jongens.

Max, voor honden en baby’s

Vorig jaar schreef ik al eens over Max, omdat ik de indruk kreeg dat er minstens zoveel katten, honden en hamsters met deze naam zijn als kinderen. Iets soortgelijks gaat op voor Bo, een naam die onder het kort-en-stoergevoelige deel van Nederland veel populariteit geniet, zowel in wieg als mand.

Het was (voor mij) dan ook even slikken toen ik vorige maand las dat RTL Boulevardpresentatrice Anouk Voorveld en haar paparazzo-echtgenoot Edwin Smulders hun tweede spruit Bo hadden genoemd. Zusje van Max.

Max heeft (voor mensenkinderen) sinds begin jaren ’90 in de top 20 gestaan – in 2000 bereikte de naam zelfs de tweede plaats (na Thomas). Inmiddels is Max over zijn hoogtepunt heen, hij stond het eerste kwartaal van 2009 nog maar op plaats 19.

In de rest van Europa is Max, of een grondvorm, redelijk populair. Zo hebben onze zuiderburen Maxim/Maxime (plaats 7) en de Duitsers Maximilian (plaats 10). Ook in onder meer Zweden en Schotland is Max in trek, maar gek genoeg is dat minder het geval in Engeland en Ierland.

In Amerika stond Max honderd jaar geleden al in de top 100 en werd daarmee na de Tweede Wereldoorlog een typische ‘oudemannennaam’. Vanaf halverwege de jaren tachtig werd de naam ineens weer regelmatig gegeven aan pasgeboren kinderen en in 2008 kwam Max voor het eerst weer in de buurt van de top 100.

populariteit_naam_max_amerika

Wellicht dat die trend alleen maar doorzet nu diverse ‘celebs’ hun kind Max hebben genoemd, zoals Celebrity Babies signaleert? Charlie Sheen, Christina Aguilera, Lance Armstrong en Jennifer Lopez kregen daar de afgelopen tijd een Max, waarmee de grootste nog meer in het nieuws kwam.

Namengoeroe Pamela Redmond Satran vindt dat Max “pretentieloos en vriendelijk [klinkt] maar tegelijk stoer.” En dat is waarschijnlijk waarom ouders van zowel honden als baby’s voor de naam vallen.

Terug in de tijd

Ik was aan het zoeken naar de namen van alle kinderen van voormalig Doe Maar zanger Henny Vrienten (niet gevonden), toen ik een interview met hem tegenkwam.

Daarin geeft hij aan dat de jaren van dertig vrouwen in een nacht inmiddels voorbij zijn. Ik zocht de betreffende songtekst bij 1 nacht alleen op en moest grijnzen om de namen in het liedje:

Sylvia Jeanette Natalie en Fien
Elsje Treesje Truus Babette Betsie en Sabine
Greet Margreet Margriet Marie Marije en Angelien
Mies Marjan Marjo Marleen en kleine Tine

Nu is de tekst inmiddels 25 jaar oud, en de dames van toen zijn de jonge oma’s van nu. Wonderlijke gedachte dat Truus, Greet en Mies ooit de Sanne’s en Sophie’s van nu waren.

En nog interessanter te bedenken dat die Sanne en Sophie hun kinderen misschien weer Sylvia of Margriet gaan noemen!

Red Fred

Broers Daan en Joost Speelman, ook wel Speelman & Speelman, vinden het erg jammer dat de naam Fred geheel uit de populariteitslijsten is verdwenen en doen een moedige poging deze typische babyboomersnaam te redden.

Op iTunes is de single ‘Fred’ te downloaden, waarmee je kunt helpen “de naam FRED weer op de kaart te zetten.” Kopers maken kans op kaarten voor Het Red Fred Concert.

Op Youtube staat hun tocht door Haarlem, op zoek naar mensen die Fred heten.