Lezersvraag: Zoë en Sienna, of Zoë en Siënna?

Sienna Miller
Sienna Miller (foto: Caroline Bonarde Ucci at http://flickr.com/photos/caroline_bonarde/)

Esmee of Esmée, Lois of Loïs: er is al genoeg over geschreven in onder meer de ultieme spellinggids, de variantenlijst en een overzicht van rijke en arme spellingen.

Maar we hebben nog niet bekeken hoe je omgaat met verschillende spellingen binnen een gezin.

Is het logisch om je dochter Kimberly te noemen als je al een Jeffrey hebt? Of ligt Kimberley-met-ey dan meer voor de hand? En zusjes Frederique en Amélie: staat dat lelijk, of moeten mensen het gewoon lekker zelf weten en kiezen voor de meest voorkomende variant?

Een lezeres stuurde me de volgende mail (met toestemming gepubliceerd):

Ik heb een kleine Zoë thuis en nou is de favoriete meisjesnaam van mijn man Sienna. Ik ben bang dat als we Sienna schrijven, dat het raar is dat Zoë wel een trema heeft. En ik ben bang dat als we Siënna schrijven, dat het lijkt alsof we de naam hebben gekozen omdat het ook een trema heeft. (…) Altijd lastig een naam kiezen!

Ze voegt later toe:

Dan gooi ik ook nog even Vienna/Viënna in de mix. Deze naam zag ik laatst op je site en deze wordt ook nog eens 50/50 gespeld. (Ik zou zelf Viënna kiezen, hadden we niet al een Zoë, zo lijkt het minder naar Wenen vernoemd…)

De vraag

Kortom: als je al een kind hebt met een naam met een trema, is het dan teveel om een tweede ook een trema-naam te geven, of juist aan te bevelen?

Wat vinden jullie? Ken je voorbeelden van broers en zussen met gelijksoortige, maar ‘verschillend gespelde’ namen? Wat heeft jouw voorkeur?

Populairste babynamen in Duitsland zijn Maximilian en Sophie

Kleuterklas in Frankfurt
Kleuterklas in Frankfurt (foto: KJohansson op Wikipedia)

Sophie is hot: ook in Duitsland neemt deze van origine Griekse meisjesnaam de koppositie in. Voor jongens kozen Duitse ouders in 2010 vooral voor Maximilian.

Er was maar weinig verandering ten opzichte van 2009: alleen Hannah/Hanna en Luis/Louis kwamen nieuw binnen in de top 10.

Het zijn vooral veel traditionele namen, waarvan sommige hier al lange tijd uit de toplijsten weg zijn: Marie, Maria en Johanna. Hanna(h), Sophie, Sophia, Emma en Anna zijn ook in Nederland klassieke voornamen, terwijl Mia en Lena in opkomst zijn.

Ook bij de jongens valt op dat de populairste namen nogal conservatief zijn en vooral een stuk langer dan in Nederland. Maximilian op de eerste plaats zal hier niet gebeuren: onze voorkeur ligt bij Max. Ik zie wél toekomst in Leon, Elias, Jonas en Felix.

Populairste meisjesnamen in Duitsland in 2010 (2009)

  1. Sophie/Sofie (2)
  2. Marie (1)
  3. Maria (3)
  4. Sophia/Sofia (7)
  5. Mia (6)
  6. Anna (4)
  7. Lena (9)
  8. Emma (5)
  9. Hannah/Hanna (11)
  10. Johanna (10)

Populairste jongensnamen in Duitsland in 2010 (2009)

  1. Maximilian (1)
  2. Alexander (2)
  3. Paul (4)
  4. Leon (3)
  5. Lukas/Lucas (8)
  6. Luca/Luka (5)
  7. Elias (6)
  8. Louis/Luis (11)
  9. Jonas (9)
  10. Felix (7)

Verboden namen

Duitsers hebben een vrij behouden smaak, maar er waren toch zo’n 3.000 ouderparen die graag een naam wilden geven die nog niet eerder was toegestaan. Het ging daarbij vooral om uniseksnamen (alleen namen waaruit duidelijk wordt of het om een jongen of meisje gaat zijn geoorloofd), buitenlandse namen en ‘fantasienamen’.

De spelling is van belang: de Duitse overheid heeft weinig geduld met ouders die een bestaande naam op uuniycqe wijze willen schrijven. Sommige namen werden uiteindelijk toegestaan, zoals:

  • Belana (net als B’Elana bij ons)
  • Segesta
  • Kantorka
  • Kix
  • Laperla
  • Lelibeth
  • Loana
  • Lovelle
  • Miranşah
  • Monel
  • Napoleon
  • Noredien
  • Nox
  • Quidan

Andere verzoeken werden afgewezen:

  • Cheraldine (waar Geraldine werd bedoeld)
  • Gihanna (waar Gianna werd bedoeld)
  • Idjen (waar Etienne werd bedoeld)
  • Junge (‘jongen’)
  • Laslo (voor een meisje)
  • Leuis (waar Louis werd bedoeld)
  • Menez (achternaam van voetballer Jérémy Menez)
  • Partizan (‘partizaan’, ‘verzetsstrijder’)
  • Pfefferminz (‘pepermunt’)
  • Puppe (‘pop’)

Bron: Gesellschaft für deutsche Sprache

Ik vind het jongensrijtje wel ‘wat’ hebben, maar voor de meisjes is het maar een stoffige bende over de grens.

Jayden Overdosis

Jaden en Will Smith
Zoon Jaden en vader Will Smith

Gisteren kwam hij al even voorbij als een van de namen met de meeste spellingwijzen in de top 1.000: Jayden. Het is met stip dé naam van de jaren ’00.

Pas in 1997 werd in Nederland** het eerste jongetje met de naam Jayden geboren; ook was er dat jaar één Jaden. De beroemdste Jaden van die jaren, Jaden Smith (een zoon van de Amerikaanse acteur Will Smith) werd in 1998 geboren. In de jaren daarop kwamen er rap steeds meer Jadens en vooral Jaydens bij.

Een extra zetje kwam van Jayden James Federline, in 2006. Wie? Deze Jayden is de jongste zoon van zangeres Britney Spears. Hij kwam slechts een jaar na zijn broertje Sean ter wereld, tijdens een roerige periode in het leven van zijn moeder: genoeg persaandacht voor zijn geboorte en zijn naam.

Tijdens het hoogtepunt in 2009 werden er in Nederland maar liefst 916 jongens geboren die Djayden, Jaden, Jaiden, Jayden of Jaydon werden genoemd. Het afgelopen jaar waren dat er alweer zo’n 50 minder.

Populariteit voornaam Jayden in Nederland
Populariteit voornaam Jayden (incl. alle spellingvarianten) in Nederland (afbeelding: Meertens Instituut)

Zoals gebruikelijk met moderne namen letten ouders eerst op de klank en zoeken ze pas achteraf naar een betekenis. Jayden is natuurlijk gewoon een fantasienaam, een variant op populaire jaren tachtig en negentignamen als Jason, Jordan en Jay. Maar wie zoekt, zal vinden: Jadon is een hebreeuwse naam die ‘dankbaar’ betekent en ‘dus’ betekent Jayden dat ook. Opmerkelijk is dat Jadon vóór 2000 zo goed als niet voorkwam.

Bovenstaande namen komen allemaal in de top 1.000 van 2010 voor. Als je alle gegeven voornamen van 2010 erbij pakt, blijkt dat er nog veel meer min-of-meer spellingen van Jayden zijn.

  1. Djaden
  2. Djaydan
  3. Djayden
  4. Djaydén
  5. D’shayden
  6. Dyaden
  7. Dzjeeden
  8. Gjhaden
  9. Jaden
  10. Jadon
  11. Jaeden
  12. Jaedon
  13. Jaiden
  14. Jay-Dean
  15. Jaydan
  16. Jaydean
  17. Jaydenn
  18. Jaydin
  19. Jayhdan
  20. Jeadon
  21. Jéayden
  22. Jeden
  23. Jueden
  24. Shaden
  25. Shadon
  26. Shaeden
  27. Shaedon
  28. Shayden
  29. Sheydean
  30. Sheyden
  31. Xayden
  32. Xedean
  33. Xhayden
  34. Yaden
  35. Yadon
  36. Yaiden

Rijmnamen als Aiden (Aidan, Ayden, Aydin), Brayden, Hayden en Kayden (Cayden) liet ik nog maar even buiten beschouwing. De Jayden overdosis was wel weer genoeg voor vandaag.

** In Amerika staat Jayden al sinds 1994 in de top 1.000 en sinds 2002 in de top 100. In 2009 werd daar – net als in Nederland – voor het eerst de top 10 bereikt.

Vaak fout geschreven voornamen: Caitlin en Jayden

Zeynep Sever Miss België in 2009
Zeynep Sever was in 2009 Miss België (foto: Wikipedia)

Het begint al met de populairste meisjesnamen van Nederland. Je krijgt een telefoontje: “Sophie is geboren!” Op het geboortekaartje blijkt het echter een Sofie-met-een-f te zijn en dat zal ze er in haar leven nog vaak bij moeten zeggen.

Ik keek eens naar de top 1.000 van meest gegeven babynamen in 2010 en daarin viel een aantal namen op waarbij het nog veel vaker fout kan gaan. Wat te denken van de (bij elkaar getelde) tweede populairste meisjesnaam van Nederland: Sara. Die naam wordt ook geschreven als Sarah, Zara, Zahra en Zarah.

Met meisjesnamen wordt sowieso creatiever omgesprongen dan met jongensnamen, die veel vaker maar één dominante spelling** hebben. Welke voornamen  in de lijst van duizend populairste babynamen van Nederland kun je op veel manieren schrijven?

Meisjesnamen met minstens vijf verschillende spellingswijzen

  1. Caitlin, Caitlyn, Caithlyn, Caithlynn, Caitlynn, Caithlin, Kaithlyn, Katelynn, Kaitlyn (9)
  2. Zeynep, Zainab, Zaineb, Zaynab, Zayneb, Zeyneb, Zineb (7)
  3. Alicia, Alysha, Alisha, Alyssia, Alycia, Alicja (6)
  4. Jazzlyn, Jazlynn, Jesslyn, Jazlyn, Jeslyn, Jesslyn (5)
  5. Emily, Emmelie, Emmely, Emely, Emmily
  6. Esmee, Esmée, Esmay, Esmé, Esmeé ***
  7. Fay, Faye, Fee, Fé, Fae
  8. Jaylinn, Jaylin, Jaelynn, Jaelyn, Jaylynn
  9. Nikki, Nicky, Nikkie, Niki, Nikky
  10. Romaissa, Romaisa, Romaysa, Rumeysa, Rümeysa
  11. Sara, Sarah, Zara, Zahra, Zarah
  12. Yasmin, Yasmine, Jasmine, Jasmin, Yasemin
Jongensnamen met minstens vier verschillende spellingswijzen

  1. Mohamed, Mohammed, Muhammed, Muhammad, Mohammad, Muhammet (6)
  2. Jayden, Djayden, Jaydon, Jaden, Jaiden (5)
  3. Timo, Thimo, Thiemo, Thymo, Tymo
  4. Aiden, Ayden, Aidan, Aydin (4)
  5. Anthony, Antonie, Antoni, Anthonie
  6. Arjen, Arjan, Aryan, Arian
  7. Casper, Kacper, Kasper, Caspar
  8. Damian, Demian, Damiën, Damien
  9. Keano, Kyano, Kiano, Keyano
  10. Noud, Nout, Naud, Naut
  11. Rafael, Rafaël, Raphaël, Raphael
  12. Rayan, Rayane, Rayaan, Rayhan (en dan tel ik het niet-verwante Ryan nog niet eens mee)
  13. Sepp, Sep, Seb, Zeb
  14. Stijn, Steyn, Steijn, Stein
  15. Thijmen, Tijmen, Thymen, Tymen
  16. Youri, Joeri, Yuri, Yoeri

** Anthony kan an-too-nie of en-tuh-nie zijn (etc. etc.), maar het gaat om het idee.

*** Dat er de afgelopen tien jaar tientallen meisjes geboren zijn die dankzij hun zenuwachtige vader bij het burgerlijke standloket als Esmeé door het leven moeten, betekent niet dat ik hem iemand zou aanraden.

Hoe spreek jij Luca uit?

Macaulay Culkin als Kevin McCallister
Macaulay Culkin als Kevin McCallister (foto: Wikipedia)

In de jaren negentig noemden tienduizenden Europese ouders hun zoon Kevin.

Wellicht waren ze onder de indruk van Kevin Costner in Dances With Wolves of The Bodyguard. Of wilden ze graag een kind dat net zo schattig was als Macaulay Culkin in zijn sterrol als Kevin McCallister in Home Alone?

Maar de ene Kevin is de andere niet. In Frankrijk heet Kevin keevèn. In Engeland kèvin. En in Nederland keffin.

Nederlanders hebben wel vaker moeite met buitenlandse namen. Soms lossen we dat op door een eigen schrijfwijze te kiezen: zo werd Michael Maikel en Monique Moniek. Vaker passen we de uitspraak aan en laten we de spelling intact.

Tijd voor een enquête: hoe spreek jij namen als Aimee en Luca uit? Klik hier voor een korte vragenlijst! De lijnen zijn op 1 november gesloten, de stemmen worden geteld!