De X-factor

Dex, zoon van Xander de Buisonjé in 2010
Dex, zoon van Xander de Buisonjé in 2010 (foto: Weekend)

Niet alleen is Max de populairste hondennaam van Nederland; ook honderden (mensen)jongens krijgen deze stoere voornaam.

De X is echt een jongensletter: 1.971 jongens kregen in 2010 een naam met die letter erin, tegen slechts 431 meisjes.

Voor de jongens zijn behalve allerlei afleidingen van Alexander en Maximiliaan ook Xavi/Xavier, Felix, Xem en Marnix in trek.

Het hoogtepunt van X-namen voor jongens lag rond 2000, doordat Xander ineens erg populair werd. Dankzij, jawel, diezelfde Xander de Buisonjé die er nu voor zorgt dat de naam van zijn zoontje Dex zo vaak wordt gegeven.

Populairste jongensnamen met een X

  1. Max
  2. Alexander
  3. Dex
  4. Alex
  5. Xavi
  6. Xander
  7. Felix
  8. Maxim
  9. Lex
  10. Xavier
  11. Maximilian
  12. Axel
  13. Marnix
  14. Dexter
  15. Maxime
  16. Dax
  17. Maximiliaan
  18. Mex
  19. Xem
  20. Maddox

De meisjeslijst is divers, met koosnaampjes als Roxy, Lexie/Lexi en Pixie, maar ook met stevige namen als Rixt, Lux en Xin. En vijf meisjes moeten voortaan door het leven als Pux.

Erg populair zijn deze namen niet: slechts 1 op de 200 meisjes kreeg een X-naam in 2010.

Populairste meisjesnamen met een X

  1. Alexandra
  2. Maxime
  3. Rixt
  4. Roxanne
  5. Roxy
  6. Lexie
  7. Alexia
  8. Lexi
  9. Lux
  10. Pixie
  11. Xanne
  12. Xanthe
  13. Alex
  14. Alexis
  15. Maxine
  16. Mexx
  17. Pux
  18. Roxan
  19. Xara
  20. Xin

Opvallende X-namen (geboren in 2010)

Ik had nogal wat moeite om buiten de usual suspects wat bruikbare X-namen voor jongens te vinden. Bij de familie Pitt-Jolie kun je je hart ophalen, naast zoon Maddox hebben ze zonen Knox en Pax.

Rapunzel gaf ons paardennaam Maximus en zangeres Anouk deed het met Unorthadox en noemde haar zoon Jesiah Dox.

Min-of-meer bruikbare jongensnamen met een X 

  • Alexej
  • Bux
  • Deux
  • Dox
  • Fenix
  • Heureux (Frans voor gelukkig)
  • Joyeux (Frans voor prettig)
  • Knox
  • Lennox
  • Marx
  • Maximus
  • Mexx
  • Onyx
  • Pax
  • Roux (Frans voor ‘roodharig’)
  • Saxius
  • Sixten
  • Sixx
  • Tex
  • Xaverio
  • Xavian
  • Xen
  • Xenofon (naam van een oude Griek, niet te verwarren met ‘xenofoob’)
  • Xyan
  • Xyano (ipx Kyano)
  • Yves-Xavier

Younyqxe jongensnamen met een X

  • Axe (Engels voor ‘bijl’)
  • Bronckx
  • Carollxandior
  • Clixby (Engels slangwoord voor iemand die met opzet praat, maar niks zegt)
  • Derex
  • Mexz
  • Xanadu
  • Xaxory
  • Xayden
  • Ymaux (geen betekenis, maar het klinkt leuk)

In de top 20 voor meisjes staan een aantal best aardige, al dan niet klassieke namen, maar er is meer! Wat te denken van het koninklijke Beatrix, romantische Margaux of het stoere Phoenix?

Mocht je juist een hele eigen(aardige) smaak hebben, dan kun je laten inspireren door namen die klinken als een in de knoop geraakt telefoonsnoer: welkom D’xshareensherly en Xenya-xhakyra.

Tot slot de ouders die een happy end kregen via Lexa. Of goede hoop hebben dat hun dochter deel zal namen aan X-factor 2027: Dixie-Melody.

Min-of-meer bruikbare meisjesnamen met een X

  • Alexe
  • Alix
  • Beatrix
  • Bijoux
  • Luxia
  • Manoux
  • Margaux
  • Phoenix
  • Roxx
  • Sixtine
  • Trix
  • Xanna
  • Xavie

Younyqxe meisjesnamen met een X

  • Alexciah
  • D’xshareensherly
  • Diaixyen-Lynn
  • Exiojenia
  • Happiex
  • Ixchell-Jahmayca
  • Jaylixiënne
  • Xenya-xhakyra
  • Xochiquetzal (Azteekse godin van de liefde)

Merkmeisjesnamen met een X

  • Lexa
  • Dixie
  • Dixie-Melody
  • Mexx
  • Xavyra

Zit er voor jou een naam met de X-factor tussen?

Koninklijke namen in 2011 (deel 1)

Willem-Alexander, Maxima, Amalia, Alexia en Ariane
Willem-Alexander, Maxima, Amalia, Alexia en Ariane (foto: www.gva.be)

In Groot-Brittannië leidt alle aandacht voor tortelduifjes William en Kate vooralsnog niet tot een babyboom van naamgenootjes. Had het huwelijk tussen Willem-Alexander en Máxima wel zichtbare gevolgen voor de populariteitslijsten?

Willem-Alexander

Willem-Alexander heeft er maar weinig naamgenoten bij gekregen. In zijn geboortejaar waren het er maar liefst vijf en in de tien jaar daarna waren het er in totaal nog een stuk of twintig. Vanaf 1980 wordt er slechts bij hoge uitzondering een Willem-Alexander geboren.

Over dat streepje tussen Willem en Alexander

Bij de geboorte van prins Willem-Alexander in 1967 was het gebruik van een koppelteken in een voornaam nog niet toegestaan. Dankzij de tweede troonopvolger in rij mogen kinderen tegenwoordig officieel Anne-Fleur en Jay-Jay heten: de populairste streepjesnamen anno 2011.

Toen het net ‘mocht’ (ik trof al eerder enkele tientallen samengestelde namen, zoals te zien in de grafiek), pikten ouders het snel op, maar het koppelteken is nooit echt in trek geraakt.

Populariteit jongensnamen met een koppelteken
Populariteit jongensnamen met een koppelteken (bron: Meertens Instituut)

Duizenden jongens kregen begin jaren zeventig een streepjesnaam, ongeveer 1 procent per jaar. Vanaf halverwege de jaren tachtig nam het gebruik van gekoppelde namen af en sinds de eeuwwisseling krijgt een stabiele groep van ongeveer 0,5 procent per jaar zo’n naam.

Bij de meisjes heeft het trouwens veel langer geduurd voordat streepjesnamen in de mode kwamen. Ik denk dat dat komt doordat er maar weinig ’traditionele’ gekoppelde meisjesnamen bestaan: met Anne-Marie ben je er wel zo’n beetje. De laatste namen zijn samengestelde meisjesnamen juist heel modieus, maar dan wel met een modieuze ‘nieuwe’ naam erin: Anne-Fleur en Anne-Sophie bijvoorbeeld.

Populariteit meisjesnamen met een koppelteken
Populariteit meisjesnamen met een koppelteken (bron: Meertens Instituut)

Máxima

Prinses Máxima doet het aanzienlijk beter dan haar echtgenoot. Ruim 40 meisjes dragen haar naam (vaak ook als Maxima-zonder-accent geschreven) als eerste voornaam; nog eens 130 hebben ‘m als tweede of derde naam in het paspoort staan.

Opmerkelijker is de daling van de populariteit van de naam Maxime sinds het bekendmaken van de verloving tussen Lex & Max in 2000. Toegegeven: de naam – in de rest van een wereld een jongensnaam – was na een supersnelle stijging in de jaren ’90 alweer wat op zijn retour, maar de komst van de Argentijnse schone heeft die teruggang niet kunnen stoppen.

Populariteit voornamen Maxima en Maxime
Populariteit voornamen Maxima en Maxime (bron: Meertens Instituut)

En de prinsesjes dan?

Van de pasgetrouwde Her Royal Highness Princess William Arthur Philip Louis, Duchess of Cambridge, Countess of Strathearn, Baroness Carrickfergus zal verlangd worden dat ze de komende jaren voor kleine prinsjes en prinsesjes gaat zorgen. Die krijgen vast zeer traditionele namen.

De Nederlandse prinsesjes kregen ook keurige namen, zij het met een twist. Geen Wilhelmina, Juliana of Emma als roepnaam, er werd dieper in de stamboom gegraven.

Het begon in 2003 met Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria. Ze lijkt nog altijd het enige meisje in Nederland te zijn dat die naam draagt! Haar roepnaam is Amalia, maar ook bij die iets meer doorsnee naam is nauwelijks een verandering in populariteit te zien. Zo’n 8-10 meisjes worden jaarlijks Amalia genoemd. Als tweede naam komt Amalia iets vaker voor.

In 2005 werd haar zusje Alexia Juliana Marcela Laurentien geboren. Zij is niet vernoemd naar haar ‘verre tante’ (overgrootopa Bernhard had een onwettig kind met die naam), maar naar haar vader. Tot Alexia’s geboortejaar kwamen er hooguit enkele meisjes per jaar bij die Alexia als eerste naam dragen, sinds die tijd zijn het er 10 tot 20.

De hekkensluiter was Ariane Wilhelmina Máxima Ines in 2007. Haar naam doet teveel denken aan op het moment super-uit-de-mode-zijnde namen als Arie, Rianne en Marian, dus ook Ariane vindt weinig navolging.

Al met al

Zowel de namen van Willem-Alexander, Máxima als die van hun kinderen zijn zo specifiek verbonden met het koninklijk huis, dat maar weinig mensen ze ‘durven’ te gebruiken. Of misschien vinden ouders ze gewoon te oubollig, dat kan natuurlijk ook.

Morgen een blik op de namen van de broers van Willem-Alexander: Friso en Constantijn (en hun gezinnen).