Roald Dahl’s Namensoep – de 89 beste namen

Roald Dahl - bibliotheek
Roald Dahl's Namensoep
Roald Dahl’s Namensoep

In 2002 kreeg ik het boekje Roald Dahl’s Namensoep, met alle namen uit de boeken van Roald Dahl cadeau toen ik De GVR kocht als kraamcadeautje.

Het is nog her en der te vinden op Marktplaats, als je fan bent. Hoe dan ook, tijd voor de namen uit de boeken van de in 1990 overleden kinderboekenschrijver.

De familie van Roald Dahl

Dahl werd in 1916 geboren in een gezin met drie vier zussen, Astri, Alfhild, Else en Asta, een halfbroer Louis en een halfzus Ellen (dank voor de toevoeging, Roos!), als enige zoon van naar Wales geëmigreerde Noorse ouders, Harald Dahl en Sofie Hesselberg. Hij is vernoemd naar een toentertijd beroemde Noor, de poolreiziger Roald Amundsen. Zijn vader overleed al vroeg, waarna Dahl naar diverse kostscholen werd gestuurd.

Op die scholen had hij vanwege het strenge regime geen goede tijd – en veel waardering voor zijn schrijftalent was er toen ook nog niet. Een van zijn leraren Engels schreef in een rapport: “Ik heb nog nooit iemand ontmoet die zo volhardend woorden gebruikt die precies het tegenovergestelde betekenen van wat er wordt bedoeld.”

Roald Dahl en zijn eerste vrouw Patricia Neal
Roald Dahl en zijn eerste vrouw Patricia Neal (foto: Carl Van Vechten)

Na een carrière bij Shell en de Britse luchtmacht trouwde Dahl in 1953 met de Amerikaanse actrice Patricia Neal. Tijdens hun 30 jaar durende turbulente huwelijk kregen ze vijf kinderen: Chantal Tessa Sophia (1957), Theo Matthew (1960), Ophelia Magdalena (1964) en Lucy Neal (1965).

Hun oudste dochter, Olivia Twenty, werd in 1955 geboren. Ze stierf zeven jaar later aan mazelen, wat ervoor zorgde dat haar vader zich zijn hele verdere leven is blijven inzetten voor vaccinatieprogramma’s.

Boeken

Dahl schreef twintig kinderboeken, die gewoonlijk vanuit het oogpunt van een kind zijn geschreven. De volwassenen hebben over het algemeen weinig goeds voor met de kinderen in het verhaal.

In Matilda bijvoorbeeld beschrijft Roald Dahl de avonturen van een meisje wier ouders niets om haar of haar schoolprestaties geven. Zulke ouders vindt hij erg, maar hij heeft ook een appeltje te schillen met ouders die hun kinderen juist “overdreven liefhebben”:

Als ik een onderwijzer was zou ik een paar heel gemene opmerkingen bedenken voor de kinderen van zulke liefhebbende ouders. ‘Uw zoon Maximiliaan,’ zou ik schrijven, ‘is een volslagen onbenul. Ik hoop dat u een eigen zaak hebt waar u hem een baantje kunt bezorgen als hij van school komt, want u kunt er donder op zeggen dat hij nergens aan de slag komt.’

Of als ik die dag in een dichterlijke bui was zou ik misschien schrijven: ‘Het is een merkwaardig feit dat bij sprinkhanen de gehoororganen aan weerszijden van de buik zitten. Te oordelen naar wat uw dochter Vanessa de afgelopen maanden heeft opgestoken, bezit zij in het geheel geen gehoororganen.’

Ik zou zelfs nog dieper in de biologie duiken en schrijven: ‘De cicade scharrelt zes jaar als larve onder de grond en leeft niet meer dan zes dagen in de vrije lucht en de zonneschijn. Uw zoon Frederik heeft zes jaar als larve rondgescharreld op deze school en we zitten nog steeds te wachten tot hij zich zal ontpoppen.’

Een bijzonder irritant meisje zou mij misschien prikkelen tot: ‘Fiona heeft de ijzige schoonheid van een ijsberg, maar in tegenstelling tot de ijsberg zit bij haar helemaal niets onder de oppervlakte.’

Personages

Roald Dahl hoort bij de jeugd van iedere twintiger, dertiger, veertiger van nu – en er groeit ongetwijfeld een nieuwe generatie op van Dahlliefhebbers, die vrijwel nergens aan merken dat zijn populairste boeken al veertig jaar oud zijn.

Roald Dahl - bibliotheek
Roald Dahl heeft vaak zijn eigen plank in de bibliotheek

Vrijwel nergens, want het is namelijk wél te zien aan de gebruikte namen. Waar kinderboekenschrijvers anno 2013 hun verhalen vullen met kinderen die Lisa, Sam, Jip of Bo heten, zo kregen Dahl’s creaties nog namen die vertaald werden met Ankie, Marijke, Emmie, Sjakie, Dolf of Flip.

Ik vraag me af of – als Sjakie en de Chocoladefabriek in 2013 zou zijn verschenen – zijn naam niet gewoon Charlie was gebleven. Er zijn tegenwoordig in elk geval veel meer Charlies dan Sjakies!

Desalniettemin, zit er iets voor je tussen?* Of, wat is jouw favoriete Dahl-naam? Ik kies voor Matilda en eh… Victor.

(En stiekem voor Veruca, een niet al te subtiele verwijzing naar het latijnse woord voor ‘voetwrat’, verruca. Wist je dat Veruca’s achternaam in de oorspronkelijke versie Salt is en in de Nederlandse vertaling Peper?)

De beste namen

meisjes en vrouwen

  1. Agatha Bulstronk
  2. Alma
  3. Amanda Trip
  4. Angelica
  5. Angina Peper
  6. Ankie Appelsnoet
  7. Arabella Teerkes
  8. Bea
  9. Birgit Svenson
  10. Charlotte Russe
  11. Cornelia Prinsetatel
  12. Daisy Entwistle
  13. Emmie Maartens
  14. Greta Klopsteen
  15. Helen Hoogwater
  16. Henriëtta
  17. Hortensia
  18. Jakoba (Koba – opoe)
  19. Jans
  20. Lavendel
  21. Marian
  22. Marie Krakeel
  23. Marijke (Marij) Engel
  24. Mary
  25. Matilda Wurmhout
  26. Millie
  27. Papittedo
  28. Pascentia
  29. Primula
  30. Ranghild Hansen
  31. Roberta Kwips
  32. Sofie
  33. Solveg Christiansen
  34. Veruca Peper
  35. Violet Beauderest
  36. Willemina (grootmoeder)

 jongens en mannen

  1. Arthur
  2. Billy
  3. Bram Bokkepoot
  4. Bruno Jenkins
  5. Caspar Slok
  6. Daan
  7. Dolf Hoogland
  8. Don Mini
  9. Eduard Haenen
  10. Eric Inkt
  11. Flip Krijtjes
  12. Fred
  13. Gordon Butcher
  14. Govert Strengel
  15. Harrie Wurmhout
  16. Heintje
  17. Hendrikus
  18. Henrik Meier
  19. Herbert Jenkins
  20. Imhrat Kahn
  21. Jakob (Jaap – opa)
  22. James Henry Trotter
  23. Jan Kremer
  24. Janneman Klopsteen
  25. Japie Fris
  26. John Winston
  27. Joris Teevee
  28. Julius Rotswinkel
  29. Karel
  30. Korneel Krakeel
  31. Leif
  32. Leo Klopsteen
  33. Marcus Engel
  34. Max Engelman
  35. Michiel Vis
  36. Nico Haaks
  37. Ollie Bobbelfluit
  38. Orson Cart
  39. Peter Walters
  40. Petrovitsj Gregorovitsj
  41. Robert Stok
  42. Roderik
  43. Rudi
  44. Sjakie Stevens
  45. Stijn Klop
  46. Victor Hazel
  47. Walter W. Wand
  48. Wammes
  49. Wilfred
  50. Willem (grootvader)
  51. William
  52. Willie Wonka
  53. Wong

* Er zitten een paar namen tussen uit de (fictie)boeken die Roald Dahl voor volwassenen schreef.

Namen van Carry Slee

Dat heb ik weer!Roos miste de boeken van Carry Slee in het rijtje van klassieke Nederlandse kinderboeken. Deze series boeken voor kinderen en jongvolwassen zijn een beetje na mijn tijd (oef), maar inderdaad, namen genoeg.

Redelijk ‘onbekende’ namen, waarvan ik denk dat ze wel (weer) een kansje maken voor echt kind vond ik Carijn, Coco, Indra voor meisjes en Emiel, Jules voor jongens.

Carry Slee gebruikt de namen Anouk, Bo, Joris, Kelly, Koen, Mark en Michiel trouwens voor verschillende personages in diverse boeken. Zou een auteur met zoveel boeken op haar naam gewoon vergeten dat ze ze al een keer heeft laten meespelen, of zijn het in haar hoofd gewoon heel andere kinderen? Ik geloof dat ik een complete stamboom boven mijn bureau zou hebben hangen!

De namen van haar eigen dochters Nadja (1979) en Masja (1981) komen overigens nergens terug, alhoewel er in Paniek een Sasja de hoofdrol speelt.

Uit de serie boeken vanaf vier jaar:

  1. Botsing met zwarte piet (2007): Timo
  2. Iris en Michiel (serie vanaf 1989) Feestkriebels, Hallo baby, Hieperdepiep, Lekker weertje koekepeertje, Met zonder jas, Morgen mag ik in het diepe, Opa en oma komen logeren, Rood met witte stippen, Smikkelspekjes en Lachebekjes (Hoera het is feest!), Sneeuwman pak me dan, We zijn er bijna, Zandtaartjes: Iris; Joris, Michiel
  3. De kinderen van de Grote Beer (serie vanaf 1996): Een broodje gras en linke soep, Help! Juf is verliefd, Klapzoenen en valsspelers, Een kringetje van tralala, Opgepast ik lust een hele boekenkast, Rekenen in het oerwoud, Schreeuwende slaapzakken en stiekeme stropers, Wiebelbiebeltanden: Houda, Inge, Kelly, Kim, Koosje, Lisa; Ad, Daan, Dik, Duco, Frank, Jasper, Karel, Quilfort, Sid, Tom
  4. Eefje en Mark (serie vanaf 1997) Giechelvisjes, Het grote kwispelstaartjesboek, De knorreborreboerderij, De konijnenkeuteldropfabriek, Een krokodil in de heg, Piep zei de muis: Eefje; Mark
  5. Rik en Roosje (serie vanaf 1989) Juf moet in de zak, De klas van Rik en Roosje, Een vrolijk kerstfeest: Janna, Roosje; Rik
  6. Van opa mag het ook (2004): Merel; Koen

Uit de serie boeken vanaf zes jaar:

  1. Het Drakepad (1990): Floortje; Tarzan (een knuffel…)
  2. Kaatje Knal en de biefstukbende (1992): Olaf
  3. Leren lezen (serie vanaf 2004) Boom is boos, Dief is lief, Dokter Speur, Het geheim, Juf moet in de hoek, Pak de kip: Pien; Noer, Tim
  4. Meester Paardenpoep (1998): Bianca, Pleun; Abdoel
  5. Ridder Schijtebroek (1994): Bo; Michiel
  6. De Smoezenkampioen (1994): Daantje, Kim; Koen, Thijs

Uit de serie boeken vanaf negen jaar:

  1. Bikkels (1993, ook als: Bliksemeiland): Jennifer, Katja; Boris, Murat
  2. Confetti conflict (1993): Tessa; Mark
  3. Dat heb ik weer (2008-2009): Britt, Noah (met h), Puck; Dave, Dennis
  4. Geklutste geheimen met strafwerk toe (1995): Jeroen
  5. Hebbes (2002): Poeke; Piek
  6. Hokus Pokus… Plas! (2000): Angelique; Milan
  7. Kilometers cola en knetterende ruzie (1994): Tessa; Boris
  8. Vervalst (1997): Annemiek, Carijn; Dennis, Ivo, Joeri, Olivier, Sander
  9. Markies Kattenpies (1999): Freek, Joris, Tigo
  10. Vals (2003): Kai
  11. Verdriet met mayonaise (1991): Leentje

Uit de serie boeken vanaf twaalf jaar:

  1. Afblijven (1998): Melissa; Jordi
  2. Bangkok Boy (2009): Anouk, Bo; Joep
  3. Hot or Not (2008): Coco; Joël
  4. Kappen (1999): Indra; Emiel, Sander
  5. Kindertelefoon-tips (2007): Kelly
  6. Lover or Loser (2001): Eva; Mees
  7. Paniek (2001): Sasja; Felix, Jorrit, Ruben
  8. Pijnstillers (1997): Anouk; Casper
  9. Radeloos (2003): Floor, Yara; Paco
  10. Razend (2000): Roosmarijn; Lennard, Sven
  11. Spijt (1996): David, Jochem
  12. Timboektoe (reeks, vanaf 2003): Annabel, Isa, Sophie; Alain, Brian, Edgar, Jules, Justin, Kars, Kylian, Pierre, Romeo

Namen uit tien klassieke jeugdboeken

‘Ik vind Jan-Willem een rare naam,’ zegt Madelief.
‘Waarom?’ vraagt Roos, ‘ik vind hem juist mooi.’
Jan-Willem zegt niks. Hij peutert met zijn vingers in het gras. Het lijkt net of ie daar iets belangrijks ziet.
‘Wat is het nou?’ gaat Madelief verder. ‘Jan of Willem? Eén van de twee.’
Roos lacht. ‘Jan,’ zegt ze. ‘Zo heet ie niet. En Willem heet ie ook niet. Het is gewoon Jan-Willem.’
‘Maar hij is toch geen twee jongens?’
Jan-Willem trekt plotseling een lange worm tussen het gras vandaan. Hij zwaait ermee voor Madelief haar neus heen en weer. Maar die is niet bang.
‘Als je zo’n worm doormidden hakt, krijg je twee levende wormen,’ zegt ze.
‘De ene helft krijgt een nieuw kontje, de andere helft een nieuw koppie.’
‘Haha, kontje,’ grinnikt Jan-Willem.

Uit: Niet met de poppen gooien

Of je ze nou vrijwillig hebt gelezen in de zesde klas (heb ik zulke oude lezers?), of ertoe gedwongen bent in groep 8: we zijn allemaal groot geworden met Madelief, Kruistocht in Spijkerbroek en De Schippers van de Kameleon.

Hoog tijd om eens na te kijken hoe de hoofdpersonen in tien van die klassieke jeugdboeken ook al weer heten. En te bedenken of er evenveel inspiratie te vinden is in een Fries familierelaas uit 1903 als in een meermaals verfilmd verhaal uit 1981.

  1. Nienke van Hichtum – Afke’s Tiental (1903) – Afke, Wiepkje, Eeltje, Sietske, Sipke, Saapke, Ate Jetske; Marten, Watse, Jouke, Klaas, Jetse, Bouke, Wiebe
  2. Cissy van Marxveld – Joop ter Heul (1919) – Joop, Julie, Mol, Kit (Katharina), Suzanna, Loutje, Noortje, Pop, Pien; Leo
  3. Hotze de Roos – De schippers van de Kameleon (1949) – Esther; Hielke, Sietse, Gerben, Simon, Tinus
  4. Annie M.G. Schmidt – Minoes (1970) – Minoes, Bibi, Leentje, Moortje; Tibbe, Harrie
  5. Jan Terlouw – Koning van Katoren (1971) – Stach, Gervaas, Hendrik, Karel, Bastiaan, Bonifatius, Tom, Philip
  6. Thea Beckman – Kruistocht in spijkerbroek geb (1973) – Ilse; Dolf, Anselmus, Johannis, Leonardo, Nicolaas, Thaddeus, Gardulf
  7. Guus Kuijer – Met de poppen gooien (1975) – Madelief, Roos; Jan-Willem
  8. Sjoerd Kuyper – Het Zakmes (1981) – Tim, Mees
  9. Francine Oomen – Hoe overleef ik mijn vakantie? (1998) – Rosa, Esther; Jonas, Vincent, Alexander
  10. Jacques Vriens – Achtste groepers huilen niet (1999)- Akkie, Ina, Christel, Elise, Veerle, Tamara; Bram, Joep, Laurens

Ik moet bekennen dat ik een zwak heb voor de vroeg-twintigste eeuwnamen van Cissy van Marxveld. Zelfs Puck (waarover ze later schreef) zou mij tussen vriendinnen als Jopie, Pop en Pien in de ontdooistand brengen. Al het Friese geweld van Sietse, Sietske, Sipke, Saapke, Jouke en Bouke vind ik minder leuk.

Veel prettige jeugdboeken werden in de jaren zeventig geschreven, al begrijpen kinderen van nu waarschijnlijk niet meer waar al dat gedoe vanwege gescheiden ouders en meisjes die jongensdingen willen doen vandaan komt. Hoe dan ook, Guus Kuijer heeft er eigenhandig voor gezorgd dat er al dertig jaar meisjes rondlopen die door hun ouders hoopvol Madelief zijn genoemd.

Een soortgelijke invloed had Sjoerd Kuyper, toen Mees begin jaren negentig in de op zijn boek gebaseerde televisieserie Het Zakmes verscheen. Ik vrees dat een soortgelijke populariteit niet weggelegd is voor Akkie, de achtstegroeper die in Vriens’ boek sterft aan leukemie.

Ik vond een paar namen die volgens mij (nog/weer) goed bruikbaar zijn, maar geen top 20 materiaal: Bibi, Julie, Rosa en Veerle; Jonas, Leo, Marten, Philip, Simon, Stach, Tibbe en Vincent bijvoorbeeld.

Mis ik boeken met goede hoofdpersonen? Zien jullie een 2009 kind genaamd Pop of Jetse voor je?